بهعنوان عکاس، آنچه بینندگان در تصویر خواهند دید کاملاً به شما بستگی دارد. جدا از انتخاب دوربین، تنظیمات دوربین و زمان کلیککردن روی شاتر، شما تصمیم میگیرید که لنز خود را به کدام قسمت بچرخانید. هنگامی که تصمیم گرفتید از کدام دوربین استفاده کنید، مطمئناً راههای زیادی برای دستیابی به عکسهای بهتر وجود دارد. اما چیزی که به شما کمک میکند عکس معمولی خود را به یک اثر هنری جذاب تبدیل کنید، به کارگیری چیدمان در عکسهایتان است. در این مقاله، آموزش چیدمان در عکاسی را از جنبههای مختلف مورد بررسی قرار میدهیم، از اصول اولیه تا تکنیکهای حرفهای چیدمان. اگر شما نیز میخواهید این مهارت مهم را از پایه یاد بگیرید، تا انتهای این مقاله همراه ما باشید.
چرا چیدمان در عکاسی اهمیت دارد؟
آموزش چیدمان در عکاسی، از جمله مباحثِ مهمی است که میتواند به طورِ چشمگیری بر کیفیتِ تصاویرِ شما تأثیر بگذارد. در واقع، چیدمانِ صحیح، عناصرِ مختلفِ عکس را در یک قابِ واحد به گونهای سامان میدهد که داستانی را روایت کند، احساسی را برانگیزد و در نهایت، توجهِ مخاطب را جلب کند. اما چیدمانِ صحیح به چه معناست؟ به طورِ خلاصه، چیدمانِ صحیح زمانی اتفاق میافتد که تمامِ اجزایِ عکس، از جمله سوژه، پسزمینه، نورپردازی، رنگ و خطوط، با یکدیگر در تعادل و هماهنگی باشند.
چگونه چیدمان صحیح میتواند تصاویر را تحت تأثیر قرار دهد؟
ترکیببندی در عکاسی معادل اسکلت بدن انسان است. یک اسکلت آشفته اجازه نمیدهد بدن شما به درستی کار کند. به همین ترتیب، یک ترکیببندی آشفته نیز اجازه نمیدهد عکس شما داستانی را بیان کند. چیدمان درست در تصویر، همه چیز را کنار هم نگه میدارد و عکس را متعادل و زنده نشان میدهد.
در واقع، ترکیببندی در عکاسی مانند محتوای یک کتاب است، به بیننده دستور میدهد که از فصل 1 شروع کند و به ترتیبی که مشخص شده است، به خواندن ادامه دهد. این مهارت به شما دیکته میکند که هر چیز کجا باید باشد، فاصلهاش با دیگر عناصر چقدر باشد و حتی اینکه کدام عنصر بزرگتر، پررنگتر یا روشنتر باشد را برایتان تعیین میکند.
اصول اولیه آموزش چیدمان در عکاسی
حتی پس از سالها عکاسی حرفهای، قوانین چیدمان همچنان ابزاری ارزشمند برای ارتقای عکسهای شما هستند. در این بخش، به بررسی قوانین پایه و کلیدی چیدمان میپردازیم و نحوه استفاده از آنها برای خلق تصاویر را به شما نشان میدهیم.
سادهسازی
بهترین راه برای ایجاد یک چیدمان شفاف و قوی، ساده نگهداشتن آن است. به جای پرکردن کادر با عناصر مختلف، روی یک سوژه خاص تمرکز کنید. از عمق میدان کم استفاده کنید یا عناصر مزاحم را حذف کنید تا توجه بیننده به سوژه اصلی جلب شود. در عمق میدان در عکاسی چیست؟ بیشتر بخوانید. به یاد داشته باشید، در عکاسی، گاه کم، بیش از حد زیاد است.
بیشتر بخوانید: چیدمان در عکاسی؛ الزامات، نکات و ترفندها
پرکردن قاب؛ آموزش چیدمان در عکاسی
برای قویتر کردنِ ترکیببندیِ عکس، به سوژهیِ خود نزدیکتر شوید. با این کار، تمرکزِ بیننده روی جزئیاتِ سوژه، مانند حالتِ چهرهاش، بیشتر میشود. همچنین، نزدیکتر شدن به سوژه باعث میشود که عناصرِ مزاحم در پسزمینه حذف شوند و وضوحِ تصویر افزایش یابد. برشِ عکس در حینِ پردازشِ پس از عکاسی نیز میتواند به این منظور مفید باشد، اما به یاد داشته باشید که این کار وضوحِ تصویر را کمی کاهش میدهد.
انتخاب جهت مناسب
یکی از اولین تصمیمات شما در عکاسی، انتخاب بین جهت افقی یا عمودی است. شکل دوربین ما را به استفاده از حالت افقی ترغیب میکند، اما باید سوژه، جهت عکس را تعیین کند. سوژههای عمودی مانند درختان در قاب عمودی بهتر به نظر میرسند، در حالی که سوژههای افقی مانند مناظر برای قاب افقی مناسبتر هستند.
قانون یک سوم؛ آموزش چیدمان در عکاسی
قانون یک سوم تکنیکی ساده اما قدرتمند برای ایجاد ترکیبی قوی و طبیعی است. این قانون بر این ایده استوار است که قراردادن سوژهها در تقاطع خطوط فرضی یک سوم کادر، تعادل و پویایی بیشتری به عکس میبخشد. این قانون به شما فرصتی برای عکاسی از سوژهها از زوایای مختلف و خلق تصاویر منحصر به فرد میدهد.
قاببندی؛ آموزش چیدمان در عکاسی
قاببندی تکنیکی است که در آن از عناصر طبیعی یا مصنوعی برای تأکید بر سوژه و هدایت چشم بیننده به سمت آن استفاده میشود. این عناصر میتوانند شامل قابهای طبیعی مانند صخرهها یا قابهای ساخته دست بشر مانند پنجرهها و تونلها باشند.
تکنیکهای موثر چیدمان در عکاسی
پس از بررسی اصول اولیه چیدمان، به سراغ تکنیکهایی میرویم که در عین حال که انجام آنها ساده است؛ در زیبا شدن تصویر تاثیرگذار هستند. با استفاده از این تکنیکها و قوانین اولیه میتوان اطمینان حاصل کرد که تمام اجزا و عناصر در تصویر با هم هماهنگی دارند.
تعادل متقارن
تقارن، تکنیکی ترکیبی برای ایجاد تعادل بصری در عکسها است. ما بهطور ناخودآگاه بهدنبال تقارن در همه چیز هستیم. عکسی با عناصری تقریباً متعادل، معمولاً تصویری جذاب خلق میکند. مثال: عکس برج ایفل با تقارن برج، غروب خورشید و انعکاس در آب.
تعادل نامتقارن
تصویری نامتعادل، اگر به درستی اجرا شود، میتواند جذاب باشد. همانطور که از تقارن لذت میبریم، عدم تقارن نیز میتواند گیرا باشد. دستیابی به تعادل نامتقارن دشوارتر است، اما با تمرین میسر میشود.
برای ایجاد تعادل نامتقارن میتوانید دو موضوع یا عنصر متفاوت یا متضاد را در خارج از مرکز (با پیروی از قانون یک سوم) قرار دهید. یا در حالتی دیگر از دو شیء متفاوت، دو شیء مشابه با اندازه یا رنگ متفاوت، مقادیر ناهموار رنگهای روشن و تیره، یا دو مفهوم متفاوت استفاده کنید.
عمق و لایهبندی
برای افزودن عمق به تصویر از تکنیک لایهبندی عناصر استفاده میکنیم. طبق این تکنیک، عناصر در فواصل مختلف از دوربین قرار میگیرند و چشم بیننده را به سمت سوژه اصلی هدایت میکنند. برای ایجاد لایه بندی، در ابتدا حداقل سه لایه غالب در تصویر داشته باشید: پیشزمینه، وسط و پسزمینه. سپس سوژه را در پیشزمینه، وسط یا پسزمینه قرار دهید. با تغییر پرسپکتیو، اندازه پیشزمینه را نسبت به لایههای پسزمینه تغییر دهید. در طول پسپردازش، پیشزمینه را ویرایش کنید.
بیشتر بخوانید: آموزش چیدمان در عکاسی محصول
نسبت طلایی؛ آموزش چیدمان در عکاسی
نسبت طلایی، یک تناسبِ هندسی است که در طبیعت و هنر یافت میشود و به عنوانِ یک ابزارِ زیباشناختی در عکاسی نیز کاربرد دارد. این تناسب، به صورتِ یک مارپیچِ لگاریتمی به نامِ مارپیچِ فیبوناچی نمایش داده میشود که پیش تر در قانون نسبت طلایی در عکاسی بطور کامل به این موضوع پرداختهایم.
گفته میشود که قرارگیریِ سوژه در نقاطِ تقاطعِ این مارپیچ، جذابیتِ بصریِ عکس را افزایش میدهد. برای استفاده از نسبتِ طلایی در عکاسی، میتوانید از خطوطِ شبکهایِ منظرهیابِ دوربینِ خود استفاده کنید و سوژه را در نقاطِ تقاطعِ این خطوط قرار دهید.
در جدول زیر برخی از تکنیکهای آموزش چیدمان در عکاسی را میتوانید با یک مثال مشاهده کنید:
تکنیک | توضیحات | مثال |
---|---|---|
قانون یک سوم | تصویر را به صورت افقی و عمودی به سه قسمت تقسیم کنید. سوژه خود را در تقاطع خطوط قرار دهید. | عکس یک گل در باغچه که در تقاطع خطوط یک سوم قرار گرفته است. |
خطوط هدایت کننده | از خطوط موجود در صحنه مانند جاده، ریل قطار یا رودخانه برای هدایت چشم مخاطب به سمت سوژه استفاده کنید. | عکس یک جاده که به سمت کوهستان امتداد دارد و چشم مخاطب را به سمت کوهستان هدایت میکند. |
تقارن | سوژه را در مرکز تصویر قرار دهید. | عکس یک آینه که در مرکز تصویر قرار گرفته است. |
سادگی | از عناصر اضافی در صحنه خودداری کنید و فقط بر روی سوژه اصلی تمرکز کنید. | عکس یک فنجان قهوه ساده روی یک میز چوبی |
عمق میدان | از دیافراگم باز برای ایجاد عمق میدان کم استفاده کنید تا سوژه از پسزمینه جدا شود. | عکس یک پرتره که در آن سوژه واضح و پسزمینه تار است. |
زاویه دید | از زوایای مختلف عکاسی کنید تا به عکس های خلاقانه تری برسید. | عکس یک ساختمان از نمای پایین |
قاب بندی | از عناصر موجود در صحنه برای قاب بندی سوژه خود استفاده کنید. | عکس یک درخت که در قاب یک پنجره قرار گرفته است. |
الگوها | از الگوهای موجود در طبیعت یا محیط اطراف خود برای ایجاد عکس های جذاب استفاده کنید. | عکس یک دسته گل با الگوی منظم |
حرکت | از تکنیک های عکاسی از سوژه های متحرک مانند panning یا freezing motion استفاده کنید. | عکس یک پرنده در حال پرواز |
چگونه میتوان از خطوط و فرمها بهعنوان عناصر کلیدی در چیدمان عکس بهرهگرفت؟
چیدمان در عکاسی دارای هفت عنصر کلیدی از جمله: خط، رنگ، شکل، فرم، بافت، تن و فضا هستند. در این قسمت بهطور خاص به خطوط، اشکال و الگوها و نحوه استفاده از آنها برای ارتقای عکسهایتان میپردازیم.
خطوط و اشکال پیشرو
خطوط و اشکال، عناصر بصری قدرتمندی هستند که چشم بیننده را به سمت خود جلب میکنند. از خطوط پیشرو به نفع خود استفاده کنید تا نحوه مشاهده مخاطب از تصویرتان را تغییر دهید. خطوط، روشی طبیعی برای هدایت چشم بیننده به نقاط کانونی مورد نظر شما هستند. جادهها، پلها و راهروها نمونههایی عالی از خطوط پیشرو هستند که به سمت نقطهای خاص در تصویر، مانند یک ساختمان، آسمان یا فردی که کنار در ایستاده است، امتداد مییابند. علاوه بر خطوط، اشکال نیز میتوانند در هدایت چشم بیننده نقش داشته باشند. اشکال هندسی مانند مربع، دایره و مثلث در معماری و طبیعت یافت میشوند و میتوانند به عکس شما تعادل و نظم ببخشند.
الگوها
الگوها، تکرار عناصر بصری هستند که میتوانند به عکس شما انسجام و زیبایی ببخشند. الگوها را میتوان در همه جا یافت، از دیوارهای آجری و فرشها گرفته تا سنگهای یک جاده. هنگام عکاسی از الگوها، سعی کنید کل کادر را با آنها پر کنید و تأکید را بر روی آنها بگذارید. برای مثال، عکس قطرات آب روی شیشه که کل قاب را پر و تصویری چشمگیر ایجاد میکند. همچنین میتوانید با شکستن الگو، جلوه آنها را بیشتر کنید. برای این کار، از قاعده پرکردن قاب با الگو پیروی کنید، اما در داخل آن قاب به دنبال چیزهایی باشید که الگو را میشکنند.
نکات تکمیلی:
- از خطوط و اشکال پیشرو برای هدایت چشم بیننده به نقاط کانونی مورد نظر خود استفاده کنید.
- به دنبال اشکال هندسی در معماری و طبیعت باشید.
- با پر کردن کل کادر با الگوها، تأکید را بر روی آنها بگذارید.
- با شکستن الگو، آنها را برجسته کنید.
راهنمای ترکیب و تنظیم رنگها؛ بخشی مهم در آموزش چیدمان در عکاسی
یکی از تکنیکهای آسان برای ارتقای ترکیببندی عکاسی، استفاده از رنگ است. با استفاده از رنگ میتوانید عکسهای خیرهکننده خلق کنید و پیام پشت تصاویرتان را تقویت کنید.
انتخاب رنگ
شما میتوانید انتخاب کنید که از یک یا چند رنگ برجسته و متضاد برای جلوه بیشتر سوژهها استفاده کنید، یا از سایههای پاستلی برای خلق جلوههای روشن و زیبا بهره ببرید. در اهمیت رنگ در عکاسی میتوانید اطلاعات بیشتری در مورد رنگها بدست بیاورید. رنگهای مکمل (مانند آبی و نارنجی در غروب خورشید) نیز برای ایجاد تصویری خیرهکننده و متعادل عالی هستند. در رنگ مکمل در عکاسی با نحوه استفاده از رنگهای ثانویه و حساس آشنا شوید.
بیشتر بخوانید: چیدمان در عکاسی تبلیغاتی
کنتراست
کنتراست بهعنوان یک عنصر اساسی رنگ، نقشی مشابه در بهبود ترکیببندی شما دارد، به خصوص برای تصاویر تک رنگ. همچنین میتوان از آن برای برجستهتر کردن سوژهتان استفاده کرد. به سادگی سوژهتان را احاطه کنید و کادر را با رنگهای روشنتر پر کنید. تصاویر تک رنگ مانند قهوهای و سیاه و سفید نیز برای نشان دادن جزئیات و بافتها به کنتراست متکی هستند. هنگامی که به دنبال کنتراست تونال هستید، مهم است که توجه داشته باشید که مناطق تیرهتر روی چشمها “سنگینتر” هستند. بنابراین با اضافه کردن مناطق بزرگتر و روشنتر، آنها را متعادل کنید.
بازی با رنگ
علاوه بر انتخاب رنگ، میتوانید با دمای رنگ نیز بازی کنید تا به نتایج جالبی برسید. همچنین میتوانید از سایههای خاصی برای برانگیختن احساسات مختلف استفاده کنید، مانند شادی با رنگهای زرد روشن و رمز و راز با رنگهای تیرهتر.
چگونه میتوان نور و سایه را بهعنوان عناصری برای چیدمان مناسب در عکس به کار برد؟
نور و سایه دو عنصر حیاتی در آموزش چیدمان در عکاسی هستند که برای ایجاد تصاویری زیبا و جذاب مورد استفاده قرار میگیرند. در اهمیت نور در عکاسی بطور کاملتری به این موضوع پرداخته شده. تعادل بین این دو عنصر، نحوه مشاهده و درک آن توسط مخاطب را تعیین میکند. با سایه ساز میتوانید به نور شکل دهید و سایه دلخواه خودتان را ایجاد کنید. اگر سایه ها را یک ویژگی حیاتی در نظر بگیریم، هنگامی که با روشنایی مخلوط می شوند، عکس های شما را به روش های مختلفی تغییر می دهند، مانند:
- ایجاد تضاد یا کنتراست: کنتراست زمانی ایجاد میشود که نور و تاریکی در تضاد با یکدیگر باشند. وجود کنتراست در تصویر، آن را قویتر میکند زیرا توجه بیننده را به مناطقِ دارای تضاد جلب میکند.
- جلب توجه به سوژه: هنگامی که سوژه در ناحیهای از صحنه قرار میگیرد که نورپردازی شده است، توجه بیشتری به آن جلب میشود، گویی که نور کانونی بر روی آن تابیده شده باشد. سایهها نیز میتوانند بهعنوانابزاری برای هدایت نگاه بیننده عمل کنند. با ترکیبِ نور و سایه، میتوانید توجه مخاطب را به سوژه جلب کنید و وضوح بصریِ عکسِ خود را تقویت کنید.
- ایجاد عمق: عناصر نور و سایه، تفاوتِ لازم را بین تنها ایجاد میکنند. این تنها، چهرهها و اشیاء را در یک صحنه احاطه میکنند، اندازه آنها را برجسته میکنند و آنها را از پسزمینه جدا میکنند. این تفاوت در تنها، به عکس شما عمق میبخشد.
سخن پایانی
آموزش چیدمان در عکاسی، با وجودِ “قوانین” متعدد، ممکن است کمی دلهرهآور به نظر برسد. اما نگران نباشید! این قوانین اصولِ مطلق و غیرقابلتغییر نیستند و در صورت وجودِ دلیلِ منطقی، میتوان تقریباً هر یک از آنها را زیر پا گذاشت. با این وجود، تعدادی بایدها و نبایدها وجود دارد که میتواند به خلقِ یک ترکیبِ خوب کمک کند. اگر در انتخابِ چیدمانِ مناسب برای عکسِ خود تردید دارید، پایبندی به اصولِ ذکرشده در این مقاله، شما را از اشتباه مصون نگه میدارد. همانندِ تمامِ هنرها، در عکاسی نیز پیش از آنکه بتوانید به طورِ مؤثر “قوانین” را زیر پا بگذارید، باید آنها را به طور کامل درک کنید.
ترکیببندی در عکاسی، چیدمان و آرایش عناصر بصری در یک عکس است. این عناصر شامل سوژه، خطوط، اشکال، رنگها، نور و سایه، بافت و فضا هستند. ترکیببندی خوب، عکس را جذابتر و چشمنوازتر میکند و به انتقال پیام و احساس مورد نظر عکاس کمک میکند.
سوژه، خطوط، اشکال، رنگها، نور و سایه، بافت و فضا از جمله عناصری هستند که در ترکیببندی عکس نقش دارند. هر یک از این عناصر میتوانند به تنهایی یا در کنار هم، پیام و احساس خاصی را به مخاطب القا کنند.
ابتدا کادر تصویر را به صورت افقی و عمودی به سه قسمت تقسیم کنید. سپس سوژه اصلی خود را در تقاطع خطوط فرضی قرار دهید.