اولین گام برای موفقیت در عکاسی، یادگیری مبانی عکاسی است. سبک هنری و تجهیزات عکاسی، شما را متمایز می‌کنند، اما اگر به اصول عکاسی مسلط نباشید، نمی‌توانید تصاویر جذابی ثبت کنید. اگر می‌خواهید به‌عنوان فردی مبتدی عکاسی را شروع کنید و به یک عکاس حرفه‌ای تبدیل شوید، باید مفاهیم اساسی درباره عکاسی را آموزش ببینید. در این مقاله، مهم‌ترین نکات درباره اصول عکاسی را به زبان ساده توضیح خواهیم داد تا پس از مطالعه آن‌ها، اولین گام برای شروع عکاسی را به‌درستی بردارید.

مهم‌ترین موضوع در آموزش مبانی عکاسی چیست؟

مهم‌ترین عامل تأثیرگذار در کیفیت عکس، نورپردازی صحیح است. اهمیت نورپردازی در عکاسی به‌قدری زیاد است که بعضی افراد حرفه‌ای از عکاسی به‌عنوان «نقاشی با نور» یاد می‌کنند. بنابراین، آموزش نورپردازی صحیح در یادگیری مبانی عکاسی نقش مهمی دارد.

باوجوداینکه امکانات دوربین عکاسی در کیفیت عکس‌ها تأثیر زیادی دارد، اما اگر نورپردازی را به‌طور صحیح انجام ندهید، تصاویر بی‌کیفتی ثبت می‌کنید. از طرفی اگر قوانین نورپردازی را هنگام عکاسی رعایت کنید، حتی با استفاده از یک دوربین متوسط یا موبایل هوشمند عکس‌های جذابی می‌گیرید.

اهمیت نورپردازی در عکاسی چیست؟

تصوری که از اجسام موجود در عکس‌ها یا زندگی واقعی داریم، از طریق نور ایجاد می‌شود. برای مثال، اگر اجسام درون عکس را به‌طور سه‌بعدی می‌بینید، به‌دلیل تابش نور در جهت‌های مختلف است.

نورهای موجود در عکس، احساسات مختلفی را به بیننده منتقل می‌کند. به‌عنوان مثال، نورهای درخشان احساس شادی ایجاد می‌کنند و عکس‌هایی با نور کم و فضای تاریک باعث ایجاد فضایی دلگیر می‌شوند. بنابراین، اگر نورپردازی عکس را جدی نگیرید، عکاسی هم بی‌معنا می‌شود.

انواع جهت نور در عکاسی چیست؟

جهت تابش نور کیفیت عکس را به‌طور شگفت‌انگیزی تغییر می‌دهد. شما می‌توانید با تغییر زاویه نور به اشیاء موجود در عکس، بافت و شکل سه‌بعدی بدهید. اگر احساس می‌کنید که برخی از عکس‌های پرتره جذاب به‌نظر می‌رسند، علت آن نورپردازی خلاقانه و بهره‌مندی از زاویه نور مناسب است.

شدت و نوع منبع نور اهمیت بالایی در نورپردازی عکس دارد، اما آگاهی از انواع جهت نور به شما کمک می‌کند تا به‌عنوان فردی مبتدی، مبانی عکاسی را به‌سادگی یاد بگیرید.

تغییر جهت نور به شما کمک می‌کند تا بخشی از سوژه عکاسی را روشن نگه‌دارید یا در بخش دیگری از آن سایه ایجاد کنید. همچنین جهت نور این توانایی را به شما می‌دهد تا به سوژه خود حجم بدهید.

بیشتر بخوانید: تاثیر رنگ در عکاسی مفاهیم و کاررد رنگ در عکاسی

درحالت‌کلی، در عکاسی 6 نوع جهت نور وجود دارد که عبارت‌اند از:

نورپردازی از جلو

در این نوع نورپردازی باید نور را از قسمت جلو به سوژه بتابانید یا اگر از نور طبیعی استفاده می‌کنید، سوژه را در موقعیتی قرار دهید که نور از سمت جلو به آن بتابد.

اگر از این نورپردازی استفاده کنید، نور به‌طور یکنواخت به سوژه می‌تابد و تصویر به‌صورت مسطح دیده می‌شود. به‌عبارتی، سایه‌های تصویر از بین می‌روند و اجسام حجم خود را در تصویر از دست می‌دهند. بنابراین، بافت‌های تصویر کاهش می‌یابند.

نورپردازی جانبی

برای اجرای این نورپردازی باید نور طبیعی یا مصنوعی به‌طور جانبی به سوژه بتابد. جهت‌گیری نور از سمت جانبی باعث می‌شود که در سمتی از سوژه که تابش نوری وجود ندارد، سایه‌های قوی ایجاد شود. این نورپردازی گزینه مناسبی برای ایجاد حجم، عمق و برجسته‌کردن بافت اجسام در تصویر است.

نورپردازی رامبراند

به زبان ساده، این نورپردازی چیزی بین نورپردازی جانبی و جلویی است. برای اجرای این نورپردازی باید منبع نور را از سمت جانبی سوژه و به‌طور مستقیم بتابانید.

اجرای این ایده به شما کمک می‌کند تا تصویر چشم‌نوازی را ثبت کنید. همچنین می‌توانید هم‌زمان با تابش مستقیم نور، به اجسام موجود در تصویر خود بافت و حجم اضافه کنید.

زاویه تابش در این نورپردازی به‌طور تقریبی 45 درجه است که عکاسی پرتره، عکاسی از غذا (عکاسی غذا با دوربین) و اجسام کاربرد زیادی دارد.

نور پس‌زمینه

برای اجرای این نورپردازی باید منبع نور را به‌طور دقیق در پشت سوژه قرار دهید. با افزایش یا کاهش شدت نور می‌توانید سایه‌های سوژه را کنترل کنید. همچنین می‌توانید برای ایجاد خلاقیت در طرح کلی تصویر، نور را از پشت سوژه با زاویه 135 درجه تنظیم کنید.

نورپردازی زنیت

در این نورپردازی باید منبع نور را در بالای سوژه قرار دهید. اگر می‌خواهید برای اجرای این ایده از نور طبیعی کمک بگیرید، بهتر است عکاسی را در وسط روز که خورشید از بالا می‌تابد، انجام دهید.

عکس‌هایی که با این زاویه تابش نور ثبت می‌کنید، جذابیت بصری بالایی ندارند. اما اگر می‌خواهید در عکس‌های پرتره زیر چشم، بینی یا چانه سایه ایجاد کنید، این نورپردازی به شما کمک خواهد کرد.

البته این نورپردازی کاربردهای خاص خود را دارد و احساس متفاوتی را به عکس اضافه می‌کند. برای مثال، اگر به فیلم «پدر خوانده» دقت کنید، متوجه می‌شوید که برای تیره‌کردن نگاه و ایجاد حس، منبع نور را در بالای سر شخصیت قرار داده‌اند.

اگر سایه‌های ایجادشده توسط این نورپردازی آزاردهنده هستند، می‌توانید از رفلکتور عکاسی استفاده کنید تا شدت سایه‌ها کاهش یابد. همچنین اگر به رفلکتور مجهز نیستید، می‌توانید با تغییر موقعیت سوژه یا منبع نور به یک تصویر ایده‌آل برسید.

نورپردازی از پایین

برای اجرای این نورپردازی باید نور را از زاویه صفر درجه نسبت‌به سوژه و به‌طور مستقیم از پایین به بالا بتابانید. این نورپردازی با منبع طبیعی نور تا حدودی غیرممکن است و باید از نور مصنوعی کمک بگیرید.

همچنین سایه‌های این نورپردازی در عکس‌های پرتره در بالای چانه و حدقه چشم ایجاد می‌شوند. بنابراین، این نورپردازی برای عکس‌های پرتره استاندارد مناسب نیست. اگر می‌خواهید در عکس خود حس ترس ایجاد کنید، منبع نور را در پایین سوژه و روبه‌بالا قرار دهید.

5 نکته مهم درباره نورپردازی برای عکاس‌های مبتدی

امروزه، باتوجه‌به پیشرفت فناوری در زمینه تجهیزات عکاسی و توسعه دوربین‌های پیشرفته در بازار، افراد زیادی به عکاسی علاقه‌مند شده‌اند و عکاسی می‌کنند. اگر شما می‌خواهید در بین میلیون‌ها عکاس متمایز شوید، باید علاوه‌بر آموزش مبانی عکاسی، اصول نورپردازی را هم یاد بگیرید.

نکات مهم درباره نورپردازی که شما را از سطح مبتدی ارتقا می‌دهند، به شرح زیر است:

محیط خود را ارزیابی کنید

اولین قدم برای نورپردازی صحیح، شناخت نورهای موجود در محیط است. پیشنهاد می‌کنیم قبل از شروع عکاسی، نورپردازی محیط خود مانند انواع نورها و شدت آن‌ها را تحلیل کنید. برخی از محیط‌های عکاسی مانند اتاق‌خواب علاوه‌بر نور طبیعی و روشنایی ساختمان، دارای نورهای رنگی و متنوعی هستند.

نورهای مختلف ویژگی‌های منحصربه‌فردی دارند. بنابراین، ممکن است این نورها در تصویر شما تأثیر بگذارند و باعث کاهش کیفیت آن شوند.

درحالت‌کلی، نور طبیعی به‌عنوان بهترین منبع نور شناخته می‌شود. اما اگر نور خورشید به‌طور مستقیم به سوژه شما بتابد، ممکن است باعث افت کیفیت عکس شود. در نتیجه، بهتر است از منبع نور خورشید به‌طور غیرمستقیم استفاده کنید.

به دمای رنگ‌ها توجه کنید

اگر به بسته‌بندی لامپ‌ها دقت کنید، به موضوع دمای رنگ‌ها پی می‌برید. برای مثال، ممکن است لامپ‌های سفیدرنگ دارای سه طیف ملایم، روشن یا سرد باشند. ممکن است درک اصطلاحات کلی درباره رنگ‌ها کمی سخت باشد. بنابراین، برای اینکه نسبت‌به این موضوع درک صحیحی داشته‌باشید، رنگ تخمینی منبع نور را از روی بسته‌بندی آن با واحد کلوین مطالعه کنید.

گاهی اوقات، دوربین‌های عکاسی در ایجاد تعادل بین رنگ‌های مختلف به‌خوبی عمل نمی‌کنند. بنابراین، شما باید قبل از عکاسی دمای رنگ‌ها را بررسی کرده و تعادل رنگ‌ها را به‌طور دستی ایجاد کنید.

منبع نور را کنترل کنید

کنترل منبع نور به شما کمک می‌کند تا سایه‌های تصویر را به‌خوبی مدیریت کنید. به‌طور معمول، اصلی‌ترین منبع نور برای عکاسی در فضای باز نور خورشید است. اگر هنگام عکاسی تلاش کنید که بر نور خورشید غلبه کنید، با چالش جدی مواجه خواهید شد. بنابراین، پیشنهاد می‌دهیم به‌جای کنترل نور خورشید، بهترین زمان برای عکاسی در فضای باز را انتخاب کنید.

از نظر عکاس‌های حرفه‌ای بهترین زمان برای عکاسی در بیرون از منزل، ساعت طلایی یا همان زمان قبل از غروب آفتاب است. در این زمان نور خورشید شدت کم‌تری دارد و رنگ زیبایی را روی سوژه ایجاد می‌کند.

اگر می‌خواهید عکس پرتره بگیرید، روز ابری زمان خوبی برای انجام این کار است. همچنین اگر نور خورشید اذیت‌کننده است، می‌توانید برای پوشش نور خورشید از سایه‌هایی که در طبیعت وجود دارند کمک بگیرید.

کنترل منبع نور در فضای بسته راحت‌تر از فضای باز است، زیرا شدت و نوع نور را شما انتخاب می‌کنید و آن را نسبت‌به شرایط مختلف تغییر می‌دهید. اگر علاوه‌بر منبع نور عکاسی، نورهای جانبی مانند روشنایی ساختمان سایه‌ها و فضای عکس شما را تغییر می‌دهند، می‌توانید آن‌ها را به‌راحتی خاموش کنید.

دوربین‌های DSLR پیشرفته در شرایط کم‌نور عملکرد مناسبی دارند، البته ممکن است جلوگیری از پخش‌شدن رنگ‌های ایجادشده توسط نور ترکیبی را به‌خوبی انجام ندهند.

کنتراست تصویر را با ایجاد سایه‌ها مدیریت کنید

درحالت‌کلی، ایجاد کنتراست در تصویر به‌معنای ایجاد تفاوت در تناژها و رنگ‌های تصویر است. عکاس‌ها برای افزودن عمق به تصویر خود از کنتراست رنگ‌ها بهره می‌برند. به‌عبارتی، شما به‌عنوان عکاس می‌توانید با بهره‌مندی از هنر نورپردازی خود، قسمت‌هایی از تصویر را تیره‌تر یا روشن‌تر کرده و کنتراست زیبایی را خلق کنید.

بیشتر بخوانید: انواع دوره آموزش عکاسی + نحوه انتخاب مناسب

قبل از فشردن دکمه شات دوربین، به این موضوع فکر کنید که می‌خواهید چه چیزهایی از عکس شما تیره یا روشن باشند. سپس با تغییر شدت و زاویه تابش نور، سایه‌های تصویر را به‌طور دلخواه تغییر دهید.

تیره‌تر کردن بخشی از تصویر به شما کمک می‌کند تا عکس جذابی بگیری. همچنین کاهش منبع نور هزینه‌های شما را کاهش می‌دهد و راحت‌تر است.

فاصله مناسب بین دوربین و منبع نور را ایجاد کنید

اگر از فاصله بسیار نزدیک از سوژه خود عکس بگیرید، نور فلاش دوربین، باعث ایجاد لکه‌های روشن بر صورت یا درخشندگی زیاد در چشم‌های سوژه می‌شود، زیرا نور به‌طور مستقیم با لنز دوربین برخورد می‌کند و منعکس می‌شود.

برای اینکه اثر انعکاس نور در عکاسی پرتره را کاهش دهید، بهتر است منبع نور اصلی را در یک طرف دوربین و منبع نور تکمیلی را در طرف دیگر دوربین قرار دهید. همچنین باید فاصله خود را نسبت‌به سوژه افزایش دهید تا از انعکاس شدید نور جلوگیری کنید.

اگر نمی‌توانید این تنظیمات نور را برای عکاسی پرتره اجرا کنید، بهترین راهکار استفاده از منبع نورهای حلقه‌ای یا همان رینگ لایت‌ها است. رینگ لایت نور را به‌طور مستقیم به لنز دوربین نمی‌تاباند و از ایجاد سایه‌های اضافی روی چهره فرد جلوگیری می‌کند.

اصطلاحات تخصصی که در یادگیری مبانی عکاسی مهم هستند

اگر علاقه‌مند به عکاسی هستید و می‌خواهید این رشته را به‌طور حرفه‌ای پیگیری کنید، باید علاوه‌بر مطالعه مبانی عکاسی، اصطلاحات ضروری را یاد بگیرید.

آموزش مفاهیم اساسی مانند سرعت شاتر و دیافراگم به شما کمک می‌کند تا از تمام امکانات دوربین خود به‌خوبی استفاده کنید و نورپردازی عکس را به‌طور حرفه‌ای اجرا کنید.

مفاهیم مبتدی که به شناخت و درک بیشتر درباره دوربین عکاسی و نورپردازی کمک می‌کنند، عبارت‌اند از:

سرعت شاتر

سرعت شاتر به‌معنای مدت زمانی است که شاتر دوربین باز می‌ماند و به دوربین اجازه می‌دهد تا نور به سنسور آن برساند. اگر سرعت شاتر آهسته را تنظیم کنید، شاتر برای مدت‌زمان بیشتری باز می‌ماند و سنسور دوربین نور بیشتری را دریافت می‌کند.

تنظیم سرعت شاتر به شما کمک می‌کند تا جلوه‌ای مانند تصویر تار را با دوربین خود ثبت کنید. برای مثال، برای عکاسی در تبلیغات اتومبیل باید سرعت شاتر آهسته را تنظیم کنید تا حرکت چرخ‌های اتومبیل به‌صورت تار دیده شود.

یکی از بهترین روش‌ها برای عکاسی در تاریکی مانند عکاسی از کهکشان راه شیری یا عکاسی از اجسام در نور کم، تنظیم شاتر آهسته است.

همچنین اگر می‌خواهید هنگام عکاسی از طبیعت، تصویر آب رودخانه یا آبشار را به‌صورت محو ثبت کنید، بهتر است از سرعت شاتر پایین استفاده کنید.

سرعت شاتر بسیار سریع به شما کمک می‌کند تا اجسام در حال حرکت را به‌طور منجمد ثبت کنید. برای مثال، برای عکاسی از پرندگان در حال پرواز یا عکاسی از قطرات باران باید سرعت شاتر را به‌طور سریع تنظیم کنید.

دیافراگم

اهمیت دیافراگم از سرعت شاتر و ISO هم بیشتر است. لنز دوربین دارای سوراخی است که به آن دیافراگم می‌گویند. عملکرد دیافراگم در دوربین مشابه عملکرد مردمک در چشم انسان است. این بخش از دوربین اجازه ورود نور به دوربین را می‌دهد.

اگر دیافراگم دوربین را در حالت عریض تنظیم کنید، پس‌زمینه تصویر به‌صورت محو دیده می‌شود و به‌نظر می‌رسد که روی سوژه فوکوس شده است. همچنین می‌توانید با تنظیم این بخش از دوربین نوردهی روشن یا تیره را تنظیم کنید.

ISO

به زبان ساده، هرچه عدد ISO را بیشتر تنظیم کنید، دوربین شما نور بیشتری می‌گیرد. تنظیم ISO بیشتر حساسیت دوربین به نور را افزایش می‌دهد و مقدار ISO پایین باعث کاهش حساسیت دوربین به دریافت نور می‌شود.

بیشتر بخوانید: عکاسی انتزاعی چیست؟

فوکوس

پیداکردن نقطه فوکوس مناسب یک موضوع مهم در یادگیری مبانی عکاسی است. فوکوس به‌معنای تنظیم لنز برای رسیدن به بهترین وضوح و کنتراست از یک سوژه است.

دو روش که برای رسیدن به بهترین فوکوس در عکاسی دیجیتال وجود دارند، به شرح زیر است:

1. فوکوس دستی: برای رسیدن به فوکوس دلخواه باید دکمه فوکوس را بچرخانید.
2. فوکوس خودکار: این تنظیمات را دوربین به‌طور خودکار تنظیم می‌کند. همچنین تنظیمات فوکوس خودکار هر دوربین متفاوت است. بنابراین، بهتر است قبل از شروع عکاسی، درباره تنظیمات اختصاصی دوربین خود مطالعه کنید.

انتخاب فوکوس دستی یا خودکار به شما بستگی دارد، به‌طوری‌که باید شما براساس موضوع عکاسی تصمیم بگیرید که از روش دستی یا خودکار استفاده کنید.

برای مثال، برای عکاسی در شب بهتر است از فوکوس دستی استفاده کنید و برای عکاسی ورزشی یا حیات‌وحش از تنظیمات فوکوس خودکار بهره‌مند شوید.

وضوح تصویر

به زبان ساده، وضوح بالای تصویر به‌معنای شفافیت بالای تصویر و پردازش و ثبت تصویر با جزئیات زیاد است. عواملی مانند کیفیت لنز و سنسور، تنظیمات دیافراگم، شاتر و ISO در افزایش وضوح تصویر تأثیرگذار هستند. بنابراین، باید برای افزایش کیفیت عکس‌ها به مبانی عکاسی مسلط باشید تا با اجرای صحیح نورپردازی و اعمال تنظیمات درست دیافراگم و شاتر وضوح تصویر را افزایش دهید.

فاصله کانونی

به‌دلیل اینکه فاصله کانونی به عکاس کمک می‌کند تا برای عکاسی برنامه‌ریزی کرده و بهترین لنز دوربین عکاسی را انتخاب کند، فهم فاصله کانونی در آموزش مبانی عکاسی اهمیت ویژه‌ای دارد.

درحالت‌کلی، فاصله کانونی یک مفهوم اپتیکی (نه فیزیکی) است که به فاصله نوری لنز و سنسور دوربین تلقی می‌شود. لنزهای مختلف باتوجه‌به فاصله کانونی متفاوتی که دارند، هنگام عکاسی میدان دید متفاوتی را ایجاد می‌کنند.

عمق میدان

عمق میدان به بخشی از تصویر می‌گویند که به‌صورت شارپ و فوکوس است. برای مثال، اگر قسمت کمی از عکس به‌طور واضح به‌نظر برسد، می‌گوییم که عمق میدان تصویر کم است و زمانی که بخش زیادی از تصویر به‌طور واضح دیده می‌شود، عمق میدان آن زیاد است.

عواملی که در تغییر عمق میدان تأثیرگذار هستند، عبارت‌اند از:

• دیافراگم: با افزایش این پارامتر، عمق میدان کاهش می‌یابد.
• فاصله کانونی: اگر مقدار این پارامتر زیاد باشد، عمق میدان کمتر می‌شود.

برای اینکه عمق میدان تصویر را حدس بزنید، می‌توانید اپلیکیشن‌های مخصوص این کار استفاده کنید. این اپلیکیشن‌ها عمق میدان را براساس مشخصات دوربین عکاسی مانند لنز و تنظیمات آن مانند دیافراگم محاسبه می‌کنند.

سخن پایانی

اگر فکر می‌کنید که عکاسی با دوربین دیجیتال کار پیچیده‌ای است، پیشنهاد می‌کنیم مبانی عکاسی را به‌خوبی یاد بگیرید. آموزش اصول نورپردازی و آشنایی با تنظیمات دوربین به شما می‌کند تا به‌عنوان یک عکاس مبتدی، گام اول را به‌خوبی طی کنید. همچنین اگر اصول عکاسی را به‌خوبی یاد بگیرید و اجرا کنید، می‌توانید با استفاده از یک دوربین معمولی یا دوربین موبایل هوشمند عکس‌های خلاقانه‌ای ثبت کنید، به‌طوری‌که افراد با تماشای عکس‌ها شما را به‌عنوان فردی حرفه‌ای می‌شناسند. در نتیجه، بهترین روش برای موفقیت در هنر عکاسی، یادگیری مبانی آن است. به‌طور کلی خوب است تا با تجهیزات عکاسی هنری آشنا شوید تا بتوانید حداقل تجهیزات را فراهم کرده و عکسی فوق‌العاده بگیرید.

سوالات متداول

منابع: + + +