عکاسی پرتره یکی از هنرمندانهترین و کاربردیترین شیوههای عکاسی است که طرفداران خاص خودش را دارد و عکاسان این حوزه میتوانند با تکیه بر مهارتها و تکنیکهایشان کارهای بسیار جذابی ارائه دهند. خصوصا که سوژه پرترهها مدلهای انسانی هستند و هر کدام جذابیت منحصربهفرد خودشان را دارند. هدف عکاس از عکاسی پرتره میتواند نشان دادن این ویژگیهای منحصربهفرد باشد. کسب مهارت در این تکنیکها چندان ساده است و مشخصا یک عکاس نمیتواند برای حرفهای شدن فرایند آموزش عکاسی پرتره را تنها در چند ساعت بگذارند. رسیدن به حد بالای این مهارت تمرین و ممارست زیادی میطلبد. در ادامه این مطلب قصد داریم اصلیترین و کاربردیترین تکنیکهای عکاسی برای ثبت یک پرتره زیبا را به شما آموزش دهیم. با ما همراه باشید.
سه پایه از ابزارهای اصلی عکاسی پرتره است
سه پایه یکی از مهمترین ابزارهایی است که در عکاسی حرفه ای پرتره به آن نیاز پیدا خواهید کرد، چرا که تصاویرتان باید شارپنس و رزولوشن بسیار بالایی داشتهباشد. حتی اگر دستتان لرزش کمی هم داشتهباشد، مطمئن باشید تصویرتان نویز شده و کیفیتش کاهش پیدا میکند. اگر چه تنظیم درست سرعت شاتر و نورپردازی خوب میتواند تا حدی از لرزش دست شما جلوگیری کند، اما هیچ چیز مانند سه پایه به شما کمک نخواهد کرد. به کمک سه پایه شما میتوانید دوربین را برای ساعات طولانی در یک نقطه ثابت کنید و پروژه عکاسیتان را انجام دهید.
در آموزش عکاسی پرتره شما یاد میگیرید که جزئیات مهم است و باید به شکل درست نمایش داده شود. این جزئیات میتواند شامل بافت پوست، بافت موها و رنگ اجزای صورت و بدن مدل شما باشد و در آن سطح از کیفیت و رزولوشن، هر گونه تکان خوردنی میتواند کار شما را خراب کند.
در این وضعیت سه پایه باعث میشود کنترل بیشتر و کاملتری روی سوژه خود داشتهباشید و اجازه ندهید مسئلهای مانند لرزش دست و دوربین، تمام پروژهتان را با مشکل مواجه کند. علاوه بر این، ثابت بودن دوربین در یک نقطه به شما این امکان را میدهد که عکسهای ثبتشده را بررسی کرده و اگر مشکلی در آنها توجهتان را جلب کرد، مجددا با همان زاویه و ژست از مدلتان عکس بگیرید.
اهمیت استفاده از این قابلیت در کالکشنهای عکاسی نمایانتر است و اگر بخواهید بهعنوان یک عکاس حرفهای فعالیت کنید، باید حتما یک سه پایه مناسب، مستحکم و سبک در میان تجهیزات خود داشتهباشید. سبک بودن سه پایه باعث میشود حمل آن برایتان آسانتر باشد و مستحکم بودن آن ضامن کارکرد چند ساله آن برای شما خواهد بود. سه پایهای که انتخاب میکنید باید به حدی محکم و خوشساخت باشد که با کوچکترین ضربهای آسیب نبیند و هزینه دوچندانی را به شما تحمیل نکند.
در آموزش عکاسی حرفه ای پرتره کار با فلاشهای استودیویی را خواهید آموخت
فلاشهای استودیویی برای هر سبک عکاسی که در محیط استودیو و آتلیه انجام میشوند ابزار مهمی به حساب میآیند و حتما باید کار با آنها را یاد بگیرید. عکاسی حرفه ای پرتره را میتوان به کمک هر نوع فلاش استودیویی انجام داد. حتی یک تکفلاش معمولی هم میتواند کارتان را راه بیندازد، اما اگر قصد عکاسی پرتره به شکل حرفهای را دارید، بهتر است کار با چندین فلاش را یاد بگیرید تا بتوانید حداقل از سه فلاش به شکل همزمان استفاده کنید.
اصلیترین کارکرد فلاش روشن کردن صورت سوژهتان خواهد بود تا بتوانید جزئیات را بهطور کامل به ثبت برسانید.
فلاش دوم میتواند عملیات نورپردازی روی موها را برایتان انجام دهد و فلاش سوم روشنکننده بکگراند تصویرتان خواهد بود. چیدمان درست فلاشها اهمیت زیادی دارد و باید بتوانید نرمترین و طبیعیترین نور ممکن را از آنها دریافت کنید. اگر فقط یک فلاش استودیویی در اختیار داشتید، باید از ابزارهای حرفهای نورپردازی مانند رفلکتورها برای پخش کردن و رساندن نور به تمام اجزای سوژه استفاده کنید.
سافت باکسها ابزار کاربردی شما برای نورپردازی خواهند بود
یکی دیگر از مهمترین تجهیزات نورپردازی در عکاسی حرفه ای پرتره، سافت باکس است که میتواند نور سخت را به نور نرم تبدیل کند. اما نور سخت و نرم چیست و چه تاثیری در کیفیت نهایی تصاویر پرتره میگذارد؟
نور سخت به نوری گفته میشود که سایههای بسیار خشنی دارد و به شکل تیز و مستقیم روی سوژه تابیده میشود. بنابراین میتواند کنتراست بسیار بالایی ایجاد کند. در مقابل این نور، نور نرم وجود دارد که با بافتی بسیار لطیف روی سوژه تابیده میشود و سایههای ملایمتری را ایجاد میکند. این همان نوری است که باید از آن برای انجام عکاسی حرفه ای پرتره استفاده شود. منابع نور نرم همیشه موجود نیستند و در بسیاری از آتلیههای حرفهای هم عکاسان بالاجبار از نور سخت برای نورپردازی استفاده میکنند.
در این شرایط سافت باکسها کمک میکنند نور سختی که از منابع تابش نور مانند فلاشهای استودیویی و پروژکتورها بر روی سوژه تابیده میشوند، نرمتر شده و جلوه تماشایی داشتهباشد. مدلهایی از سافت باکسها که قسمت داخلیشان نقرهای رنگ است برای عکاسی پرتره مناسبتر بوده و میتواند صد درصد نور را بازتاب دهد.
بیشتر بخوانید: عکاسی پرتره چیست؟ انواع، تجهیزات و ایده برای یک شات بیادماندنی
برای نورپردازی بهتر به بیوتی دیشها نیاز پیدا خواهید کرد
بیوتی دیشها یکی از مهمترین ابزارهای نورپردازی در عکاسی استودیویی هستند که در پروسه آموزش عکاسی پرتره حتما کار با آنها را یاد خواهید گرفت. این وسیله میتواند نور را به شکل نرم با بافتی طبیعی به سوژه بتاباند. در حقیقت نور از قسمت پشتی به این ابزارها متصل شده است و زمانی که فلاش را روشن کنید، نور با برخورد به صفحه جلویی به کاسه بیوتی دیش برگشته و مجددا تابیده میشود.
این فرایند باعث میشود شدت نور پیش از رسیدن به سوژه کاملا اصلاح شده و نور بهصورت نرم و متمرکز بر روی سوژه بتابد. به همین علت بیوتی دیشها در نورپردازی برای عکاسی از فواصل نزدیک بسیار کاربردی هستند و میتوانند نوری قویتر از سافت باکسها و در عین حال بسیار نرم و لطیف تولید کنند. نرم کردن سایهها و قرار دادن میزان کنتراست تصویر در حالت متعادل از دیگر مزایای استفاده از بیوتی دیشها برای عکاسی حرفه ای پرتره خواهند بود.
در فرایند آموزش عکاسی پرتره باید به کاربرد رفلکتورها و دیفیوزرها دقت کنید
یکی دیگر از تجهیزات بسیار مهم و کاربردی برای عکاسی پرتره رفلکتورها و دیفیوزرها هستند که هر یک کارکرد خاصی دارند و در مراحل آموزش عکاسی پرتره باید تفاوتهای آنها متوجه شوید. رفلکتورها ابزاری هستند که نور را بازتاب میدهند. در حقیقت زمانی که شما میخواهید نوری که از یه سمت سوژه تابیده میشود را به طرف دیگر نیز بازتاب دهید، باید از رفلکتورها استفاده کنید.
در عکاسی حرفه ای پرتره این تکنیک باعث میشود سیاهی زیر چشم سوژه کاملا برطرف شود و شما در مبانی آموزش عکاسی پرتره تکنیکهای این چنینی به کمک ابزار و تجهیزات ساده را آموزش میبینید. رفلکتورهای موجود در بازار به رنگهای طلایی، سفید و نقرهای هستند و هر کدام کار خاصی انجام میدهد. رفلکتورهای سفید رنگ میتوانند نور را بهصورت بسیار ملایم بازتاب دهند. رفلکتورهای طلایی نور را به شکل گرم و رفلکتورهای نقرهای نور را به شکل سرد منعکس خواهند کرد.
وسیله مهم دیگری که باید نحوه استفاده از آن را بلد باشید، دیفیوزرها هستند. این ابزار نورپردازی که به شکل دایره یا مستطیل با پارچههای نازک سفیدرنگ ساخته شدهاند، قادرند نور را کاملا از خود عبور دهند و این یعنی کارکردشان کاملا برعکس کارکرد رفلکتورها است.
در حقیقت دیفیوزرها باعث میشوند شدت نور تا حد زیادی گرفته شود و اگر قصد عکاسی پرتره در فضای باز را دارید، این ابزار کمک زیادی در جهت تلطیف نور خورشید به شما خواهند کرد.
خصوصا که نور ساطعشده از خورشید درست در وسط روز آن قدر شدت دارد که به راحتی کار شما را خراب میکند، در عین حال که این منبع نوری قدرتمند بهترین منبع نوری ممکن برای عکاسی حرفه ای پرتره است و شما میتوانید با کمک از دیفیوزرها به شکل کامل و حرفهای از این نور نرم و جذاب استفاده کنید.
فون یا بکگراند عکاسی تاثیر زیادی در نتیجه نهایی عکاسی پرتره خواهد داشت
بکگراندها بخش مهم انواع پروژههای عکاسی هستند که در محیط استودیویی انجام میشوند. این ابزار در طرحها و رنگها مختلف تولید میشود مه کاربردیترینشان بکگراندهای ساده سفید، مشکی یا نقرهای هستند.
هر چقدر بکگراند شما سادهتر و خنثیتر باشد، میتوانید در مرحله ویرایش کارهای جذابتری روی تصاویرتان انجام دهید. علاوه بر این، چهره مدلتان نیز روی بکگراندهای ساده بیشتر به چشم میآید و جزئیاتش نمایان میشود. اگر به پسزمینه طرحدار علاقهمند هستید، توصیه میکنیم نهایتا از بکگراندهای پاستلی ابر و بادی استفاده کنید.
آموزش عکاسی پرتره به کمک سبکهای مختلف نورپردازی
در مراحل آموزش عکاسی پرتره حتما باید اصول حرفهای نورپردازی و سبکهای مختلف آن را آموزش ببینید تا بتوانید به کمک تکنیکهای حرفهای آن تصاویر جذابتری را به ثبت برسانید. قرار دادن منابع نور در جای درست مبحثی است که باید در راستای این آموزشها فرا بگیرید. بازی نور و سایه میتواند نواقص صورت را برطرف کند و در کنار آن جلوه زیباییهای چهره مدلتان را بیشتر به نمایش بگذارد. این ترفندها و سبکها عبارتاند از:
آموزش نورپردازی به سبک یک طرفه یا Split lighting
یکی از سادهترین تکنیکهای نورپردازی Split lighting نام دارد که در آن باید به شکل فرضی صورت سوژه را به دو بخش تقسیم کنید. منبع نور را برای چنین نورپردازی باید در وضعیتی قرار دهید که یک طرف صورت سوژه تاریک و طرف دیگر روشن باشد. جزئیات در این سبک عکاسی پرتره اهمیت زیادی دارد و بهتر است با جابهجایی متوالی منبع نور به آن برسید. بهترین موقعیت قرارگیری منبع نور زمانی است که آن نود درجه به سمت چپ یا راست سوژه میچرخانید.
بیشتر بخوانید: عکاسی پرتره با موبایل؛ اصول و تکنیکهای عکاسی پرتره با گوشی
آموزش نورپردازی به سبک کوتاه یا Short Lighting
این سبک از نورپردازی بسیار شبیه به نورپردازی یک طرفه است، با این تفاوت که نیمه تاریک صورت مدلتان کنتراست پایینتری داشته و کمی روشنتر خواهد بود. در حقیقت نورپردازی کوتاه به شما این امکان را میدهد که ویژگیهای سه بعدی صورت مدل خود را تقویت کنید و از او به سان مجسمهای خوشتراش پرترههای زیبا و باشکوه به ثبت برسانید. در این سبک عمده اجزای صورت مدل در قسمت سایه یا تاریک تصویر قرار میگیرند و باید بتوانید روی نشان دادن ابعاد مختلف چهره مدلتان تمرکز کنید.
آموزش نورپردازی به سبک حلقهای یا Loop lighting
یکی دیگر از جذابترین سبکهای نورپردازی، نورپردازی حلقهای نام دارد که به وسیله آن یک سایه کوچک ظریف روی قسمت گونه و بینی مدلتان ایجاد میشود. این سایه میتواند فوکوس اولیه بیننده را از آن خود کرده و جلوه جذابی به چهره او ببخشد.
برای استفاده از این نوع نورپردازی کافی است منبع نورتان را مقداری بالاتر از چشمان سوژه قرار دهید، به شکلی که یک زاویه حدودا ۴۵ درجهای با دوربین ایجاد کند. این سبک از نورپردازی بسیار ساده است و پس از آموزش عکاسی پرتره و نورپردازی میتوانید با کمی تمرین به آن برسید.
آموزش نورپردازی به سبک رامبراند یا Rembrandt lighting
یکی از هنریترین سبکهای نورپردازی، اجرای رامبراند است که نام آن از تکنیک نقاشی رامبراند، نقاش افسانهای هلندی، گرفته شده است. در این سبک از نورپردازی مثلثی از نور لطیف روی قسمت کناری بینی و گونه ایجاد میشود که جلوه خاصی بهصورت مدلتان میبخشد. بهتر است این سبک از نورپردازی را برای مدلهایی اجرا کنید که چشمهای روشنتری دارند تا تضاد رنگها بتواند جذابیت خود را به نمایش بگذارد. هر چقدر زاویه قرارگیری منبع نور از بالا باشد، این سبک از نورپردازی بهتر اجرا خواهد شد.
آموزش نورپردازی به سبک پروانهای یا Butterfly lighting
همانطور که از نام این سبک نورپردازی پیدا است، در عکاسی پرتره باید بتوانید به کمک منبع نور سایههایی شبیه به بال پروانه را روی صورت مدل خود ایجاد کنید. برای انجام این کار کافی است منبع نور را در پشت دوربین به شکلی که کمی نسبت به آن ارتفاع داشتهباشد، قرار دهید.
در این سبک از نورپردازی چانه و گونههای مدل جذابیت بیشتری از خود نشان میدهند و نواقص و چین و چروک این قسمتها برطرف میشود. بنابراین بهتر است زمانی که قرار است از فرد مسنی عکاسی پرتره انجام دهید، این سبک از نورپردازی را پیاده کنید.
آموزش نورپردازی به سبک حاشیهای یا Rim Lighting
نورپردازی حاشیهای یکی از مینیمالترین سبکهای نورپردازی برای عکاسی پرتره است که به کمک آن سوژه از پسزمینه به شکل کامل تفکیک میشود. در حقیقت نور در این سبک از عکاسی پرتره نقش مرز بین سوژه و پسزمینه را بازی میکند. کافی است منبع نور را در پشت سوژه قرار داده و آن را به سمت بکگراند بچرخانید. حاشیه نور جذابی حول سوژهتان ایجاد میشود که میتواند یک پرتره جذاب را به شما هدیه دهد.
بیشتر بخوانید: فرق عکاسی پرتره و مدلینگ؛ از ۳در۴ و پرسنلی تا مدل و فشن
آموزش عکاسی پرتره به کمک تنظیم دیافراگم
مبحث بسیار مهمی که در آموزش عکاسی پرتره باید بر روی آن مسلط شوید، تنظیمات دوربین پیش از شروع پروژه خصوصا تعیین میزان دیافراگم است. عموما در عکاسی پرتره از دیافراگمهای بازتر برای کمتر کردن عمق میدان استفاده میشود، بنابراین توصیه میکنیم تا جایی که میتوانید فاصله بین سوژه و بکگراند را زیاد کنید تا پسزمینه تصویرتان حالت بوکه به خود بگیرد و محوتر شود. مشخصا میدانید که فاکتور اصلی برای داشتن یک بوکه خوب و تمیز، درجه گشودگی دیافراگم است و هر چه بازتر باشد، بوکه تصویر شما جذابتر خواهد بود. علاوه بر این، گشودگی دیافراگم باعث میشود نور بیشتری به سنسورهای دوربین برسد و بر همین اساس مینوانید میزان ISO را به شکل قابل توجهی کاهش دهید که نتیجهاش افزایش رزولوشن و کاهش نویز عکس خواهد بود.
آموزش عکاسی پرتره به کمک انتخاب فاصله کانونی درست
یکی دیگر از فاکتورهایی که باید بر روی آن برای عکاسی پرتره مسلط باشید، شناخت و انتخاب فاصله کانونی درست و مناسب است.
بهترین فاصله کانونی ممکن برای زمانی که میخواهید پرترههای مدیوم شات یا فول شات ثبت کنید، ۵۰ تا ۸۵ میلیمتر است. این فاصله کانونی میتواند تمام جزئیات سوژه را به نمایش در بیاورد. اما اگر قصد ثبت پرترههای کلوزآپ را دارید، بهتر است سراغ فاصله کانونی ۱۳۵ تا ۲۰۰ میلیمتر بروید.
اهمیت ترکیببندی در عکسهای پرتره
در فرایند آموزش عکاسی پرتره حتما با اصول و قواعد ترکیببندی آشنا خواهید شد، چرا که بدون آن به هیچ وجه نمیتوانید یک پرتره درست و جذاب را به ثبت برسانید. قواعد ترکیببندی در بسیاری از مواقع میتوانند نجاتبخش شما باشند. قانون یک سوم یکی از اصلیترین ترفندهای ترکیببندی در عکاسی پرتره است که بهتر است برای رسیدن به جذابترین شکل آن، چشمان سوژه را در محل تلاقی خطوط یا همان یک سوم طلایی قرار دهید. شیوههای ترکیببندی که بر اساس نسبت طلایی پیاده میشوند نیز میتوانند انتخاب اول شما باشند.
در عکاسی پرتره با توجه به سبکتان میتوانید از گرید طلایی یا مارپیج فیبوناچی استفاده کنید. تنها نکته قابل توجه این است که باید چشمان سوژه را در مهمترین نقطه کادرتان قرار دهید تا پرترهتان نهایت توجه را از بیننده بگیرد.
استفاده از فضای مثبت و منفی و فوکوس دیفرانسیل نیز در بعضی مواقع به کارتان خواهد آمد. مهمترین توصیه ما به شما برای قاببندی تصاویر پرتره این است که کادر خود را عمودی ببندید و تنها جایی که تصور کردید به هر دلیلی کادر افقی چندین برابر جذابتر از کادر عمودی است، به سراغ آن بروید. کادرهای عمودی بهترین گزینه برای پرترههای کلوزآپ و مدیوم شات هستند و شکوه تصاویرتان را چندین برابر میکنند.
کلام پایانی
برای ثبت یک تصویر پرتره اصولی لازم است که فرایند آموزش عکاسی پرتره را به پایان برسانید و سپس تمام نکاتی که آموزش دیدهاید را بارها تمرین کنید. هیچ فاکتوری به اندازه تمرین نمیتواند شما را بر روی اصول عکاسی پرتره مسلط کند. خصوصا که این سبک از عکاسی یک از سبکهایی است که به جزئیات بسیار عمیقی نیاز دارد و باید در راستای نمایش این جزئیات هر ترفندی را پیاده کرد. میتوانید از تکنیکهای گفتهشده برای تقویت مهارت خود کمک بگیرید.
سوالان متداول
نور سخت به نوری گفته میشود که سایههای بسیار خشنی دارد و به شکل تیز و مستقیم روی سوژه تابیده میشود. بنابراین میتواند کنتراست بسیار بالایی ایجاد کند. در مقابل این نور، نور نرم وجود دارد که با بافتی بسیار لطیف روی سوژه تابیده میشود و سایههای ملایمتری را ایجاد میکند. این همان نوری است که باید از آن برای انجام عکاسی پرتره استفاده شود.
در این شرایط سافت باکسها کمک میکنند نور سختی که از منابع تابش نور مانند فلاشهای استودیویی و پروژکتورها بر روی سوژه تابیده میشوند، نرمتر شده و جلوه تماشایی داشتهباشد.
در عکاسی پرتره از دیافراگمهای بازتر برای کمتر کردن عمق میدان استفاده میشود، بنابراین توصیه میکنیم تا جایی که میتوانید فاصله بین سوژه و بکگراند را زیاد کنید تا پسزمینه تصویرتان حالت بوکه به خود بگیرد و محوتر شود. مشخصا میدانید که فاکتور اصلی برای داشتن یک بوکه خوب و تمیز، درجه گشودگی دیافراگم است و هر چه بازتر باشد، بوکه تصویر شما جذابتر خواهد بود. علاوه بر این، گشودگی دیافراگم باعث میشود نور بیشتری به سنسورهای دوربین برسد و بر همین اساس مینوانید میزان ISO را به شکل قابل توجهی کاهش دهید که نتیجهاش افزایش رزولوشن و کاهش نویز عکس خواهد بود.