با گسترش روزافزون شبکه‌های اجتماعی و افزایش هرچه بیشتر فریلنسرها، هرروزه رشته عکاسی بین جوانان و حتی افراد میانسال محبوب‌تر شده و طرفداران پر و پاقرصی پیدا می‌کند. گسترش شبکه‌های مجازی به معنی بزرگتر شدن بازار کسب و کارهای آنلای است و این بزرگ شدن بازار یعنی افزایش تقاضا محتوا از طرف مشتریان بالقوه، همین مطلب باعث شده است تا کارفرمایان و فریلنسرها تقاضای محتوای تصویری بیشتری داشته باشند، به همین علت روز به روز ظرفیت بازار عکاسی بیشتر و بیشتر می‌گردد. در مقاله رشته عکاسی مفصل شرایط تحصیل کردن و شیوه یادگیری اصولی این رشته پرطرفدار را بیان کرده ایم.

تاریخ مختصر عکاسی در ایران

در سال 1842، سه سال بعد از اختراع اولین دوربین، دو دوربین به عنوان یکی از طرف پادشاه روسیه و دیگری از طرف ملکه انگلستان به محمدشاه قاجار هدیه داده شد. بعدها دوربین توسط ناصرالدین شاه قاجار و درباریان به‌عنوان یک شیء سرگرم‌کننده و جالب مورد استفاده قرار گرفت. تصویر زیر نشان دهنده اولین عکاس و دوربین عکاسی ایران است.

علاقه ناصرالدین شاه به عکس و عکاسی، باعث رونق این رشته نوظهور در ایران شد. درواقع می‌توانیم بگوییم علم عکاسی در ایران کاملا ناخواسته و  بدون هیچ‌گونه تحقیقی، از طرف اروپایی‌ها به ایران آورده شد.

دوربینی که محمد شاه قاجار به ایران آورد، سالها در کاخ و در خدمت خانواده سلطنتی بود، که به همین واسطه عکس‌های زیادی در آن بازه زمانی گرفته شد. این عکس‌های قجری، بزرگترین گنجینه تصویری از آن دوران و در تمام طول تاریخ نگاره‌های ایران است.

لزوم تحصیل در دانشگاه برای عکاسی

به گمان بسیاری از مردم، رشته عکاسی یک رشته تجربی است و نیازی به گذراندن دوره در هنرستان و دانشگاه ندارد، اما وقتی با دانشجویان و اساتید داشنگاه‌ها صحبت می‌کنیم، نظر متفاوتی دارند. به اعتقاد آنها استودیوهای عکاسی، صرفا کسب و کار عکاسی را به هنرحویان آموزش می‌دهند درحالی‌که دانشگاه‌ها علاوه بر کسب و کار، خود علم عکاسی را نیز به دانشجوها آموزش می‌دهند.

رشته دانشگاهی عکاسی

عکاسی یکی از محبوب‌ترین رشته‌ها در در شاخه هنر است. پیش نیاز شرکت در رشته عکاسی، دادن کنکور هنر یا خواندن رشته عکاسی از پایه دهم در هنرستان است. برای تحصیل در این رشته می‌توانید در تمامی دانشگاه‌های دولتی، نیمه دولتی، غیر انتفاعی، آزاد، علمی کاربردی، پیام نور اقدام کنید، خود این گستردگی نشان دهنده میزان تقاضا تحصیل در این رشته است.

بیشتر بخوانید: عکاسی چیست؟ همه چیز درباره هنر و حرفه عکاسی

عناوین درسی رشته عکاسی در دانشگاه

در این بخش بطور کامل با درسنامه‌هایی که بعنوان دانشجو رشته عکاسی قرار است در دانشگاه با آن رو به رو شوید را قرار داده‌ایم. این دروس به دو بخش دروس پایه و اصلی تقسیم می‌شوند، دروس پایه بیشتر شامل دروس تئوری عکاسی است، درحالیکه دروس اصلی بیشتر به مباحث عملی عکاسی می‌پردازد.

دروس پایه

دروس اصلی و تخصصی رشته عکاسی

پیش نیازهای عکاس شدن

در این بخش قرار نیست راجب درس و دانشگاه صحبت کنیم!! آیا واقعا هرکسی می‌تواند با درس خواندن عکاس شود؟ آیا می‌تواند آثار فاخر و ماندگار تولید کند؟ قطعا پاسخ این سوالات منفی است. اگر قرار بود هرکسی که تحصیلات عکاسی دارد، عکاس ماهری شود، همه جوانها وارد این رشته می‌شدند. این رشته مانند تمام رشته‌های دیگر برای حرفه‌ای شدن در آن، نیاز به توانایی‌هایی دارد.

کسی که وارد دنیای عکاسی می‌شود مجهز به علمی است که می‌تواند زیباترین یا تلخ‌ترین لحظات زندگی انسان‎ها را ثبت کند. بنابراین یک عکاس باید دارای:

• روحیه‌ای قوی
• ذهنیت کنجکاو و جستجوگر
• توانایی دیدن همه چیز از زاویه‌ای دیگر که برای مردم قابل مشاهده نیست
• روحیه پرجنب و جوش
• باید در مهم‌ترین حوادث سیاسی، اجتماعی و طبیعی حضور داشته باشد
• باید به مکان‌هایی برود که کمتر کسی حاضر به رفتن به آن مکان‌ها است
• توانایی انتزاع معنا از هر چیزی
• عکاس باید شکارچی باشد، چراکه عکاسی یعنی شکار لحظه‌ها
• عکاس باید دائره المعارف باشد و از همه مسائل روز اطلاعات خوبی داشته باشد
• عکاس باید صبور باشد

غیر از رتبه کنکور و دانشگاهی که در آن تحصیل می‌کنید، موارد بالا پیش‌نیازهای اساسی عکاس شدن است، حتما قبل از انتخاب این رشته ببینید که آیا واقعا واجد شرایط این موارد هستید یا خیر.

اگر بی‌گدار به آب بزنید، احتمال اینکه برای همیشه با این رشته خداحافظی کنید بسیار زیاد است یا در بهترین حالت یک عکاس معمولی خواهید شد و فرسنگ‌ها از رویای نوجوانی خود فاصله خواهید گرفت.

محبوب‌ترین سبک‌های رشته عکاسی

پیش از انتخاب این رشته باید بدانید که این رشته، چه زیر شاخه‌هایی دارد و در آینده کدام یک را به‌صورت حرفه‌ای قصد دارید پیش ببرید. این بخش را با دقت مطالعه نمایید.

عکاسی پرتره

سبک عکاسی پرتره، یکی از شناخته شده‌ترین سبک‌های دنیای عکاسی است. از عکس‌های 3*4 گرفته تا عکس هنرمندها، بلاگرها و بزرگترین کمپانی‌های مد و فشن و لوازم آرایشی مشتریان این شاخه هستند. عکاس‌هایی که در این سبک فعالبت می‌کنند، با آموختن تکنیک‌های خاص و ویژه سعی می‌کنند تا عکسی در راستای هدف سفارش دهنده ثبت کنند. ضمنا این رشته بازار کار بسیار خوبی دارد.

بیشتر بخوانید: عکاسی پرتره چیست؟ انواع، تجهیزات و ایده برای یک شات بیادماندنی

عکاسی تبلیغاتی

این روزها با گسترش شبکه‌های اجتماعی و فعالیت کسب و کارهای مختلف برای دیده شدن، بازار کار این سبک عکاسی، از همه دوران تاریخ بیشتر رونق گرفته است. هدف عکاسان تبلیغاتی، گرفتن عکسی است که هدف آن عکس فروش یا برندینگ محصول مدنظر آن مجموعه است. این رشته دارای اصولی است که همگی اصول در تلاش هستند تا کمک کنند عکس شما توجه مشتریان بیشتری را جلب نماید. این سبک پردرآمدترین رشته عکاسی است.

بیثشتر بخوانید: عکاسی صنعتی چیست؟ چرا کسب‌وکارها به آن نیاز دارند؟

عکاسی سینما و تئاتر

هنانطور که از نام آن پیداست، این عکاسان به دنبال ثبت لحظات تمرین، پشت صحنه یا نتیجه اجراهای تئاتر و فیلمبرداری‌های سینمایی است. عکاسی سینما و تئاتر نیز درآمد بشدت هیجان انگیزی دارد، اما به همان میزان هم کارکردن با عوامل پشت صحنه و سلبریتی‌ها سختی‌های خودش را دارد.

عکاسی نجومی

عکاسان این رشته در تلاش برای ثبت تصاویر آسمان و کیهان هستند. این رشته نیز طرفداران خودش را دارد که البته کم هم نیستند. این رشته نسبت به بقیه رشته‌های عکاسی نیاز به تجهیزات بیشتری دارد و در کل رشته‌ای پرهزینه است. اما هنگام فروختن عکس‌هایتان پول خوبی می‌توانید به جیب بزیند.

عکاسی نجومی همواره همراه با کشف دنیای ناشناخته‌ها است، به همین دلیل تمام عکس‌هایی که در این سبک گرفته می‌شوند خاص هستند و فارغ از اینکه به چه سبکی از عکاسی علاقه دارید، با دیدن این تصاویر محو آنها خواهید شد.

بیشتر بخوانید: تجهیزات عکاسی نجومی؛ تجهیزات لازم برای عکاسی در شب

عکاسی هنری

درست است که جداکردن هنر از عکاسی امکان پذیر نیست و نام گذاری این سبک عجیب به نظر می‌رسد، اما در این بین عکاسانی هستند که تخصص و زمان خودشان را صرف عکاسی از خود ذات هنر می‌کنند. این عکاسان مدام درحال فکر کردن برای تولید ایده‌ای جدید هستند.

هدف این عکاسان، انتزاع و نشان دادن هنر در هرچیزی است که در اطرافمان می‌یابیم. سبک عکاسی هنری، سبک محبوب بین عکاسان است و بین مردم نیز طرفدارانی دوآتیشه دارد.

بیشتر بخوانید: عکاسی هنری چیست؟ ابزار و روش‌های زیبایی شناسی در عکاسی

عکاسی مستند

سبک مستند یکی از محبوب‌ترین و پردانشجوترین رشته‌های عکاسی است. این شاخه به حدی گسترده است که خود آن دارای تعداد قابل توجهی زیر شاخه است، همین گستردگی زیاد باعث محبوبیت آن بین عکاسان شده است. زیر شاخه‌های عکاسی مستند عبارتند از: مستندهای اجتماعی، مستند حیات وحش، مستندهای خبری،… .

وجه اشتراک در تمام زیر شاخه‌های عکاسی مستند، حضور به موقع عکاس در محل سوژه است. حضور به موقع عکاس در صحنه، درستی یک واقعه را تکذیب یا تصدیق می‌کند.

بیشتر بخوانید: عکاسی مستند چیست؟ تجهیزات مورد نیاز و گام به گام عکاسی حوزه مستند

عکاسی در دبیرستان و هنرستان

رشته عکاسی، یکی از رشته‌های هنری در مدارس فنی حرفه‌ای، هنرستان و کار و دانش است. دانش آموز در صورتی‌که شرایط پذیرش در این رشته را داشته باشد، می‌تواند در مقطع متوسطه دوم (پایه دهم) در این رشته شروع به تحصیل کند. نهایتا هم با شرکت در کنکور فنی حرفه‌ای می‌تواند تحصیل این رشته را در دانشگاه نیز ادامه دهد.

عکاسی جزو رشته‌های نسبتا گران است، چراکه نیاز به تجهیزات مخصوص و گران قیمت دارد. هرچند که داشتن این تجهیزات گران قیمت تضمین کننده موفقیت هنرجو نخواهد شد، اما می‌تواند به شما شانس موفقیت دهد. شرط موفقیت در این رشته جذاب، داشتن دانش، اطلاعات تخصصی و مهم‌تر از همه تجربه است.

5 دلیل برای ورود به رشته عکاسی تبلیغاتی

رشته عکاسی تبلیغاتی امروزه یکی از حوزه‌های پرطرفدار و اهمیت‌دار در عرصه هنر و تجارت است. این رشته اهمیت بسیاری از جوانان و هنردوستان را به خود جلب کرده است. یکی از دلایل اصلی این اهمیت، ارتباط نزدیکی است که عکاسی تبلیغاتی با صنعت تبلیغات و بازاریابی دارد. عکس‌های تبلیغاتی با کیفیت و جذاب، توانایی بالقوه‌ای برای جلب توجه مخاطبان و انتقال پیام‌های مهم را دارند. این توانایی به عنوان یک ابزار ارتباطی قوی، عکس‌های تبلیغاتی را به یکی از مؤثرترین روش‌های تبلیغاتی در دنیای امروز تبدیل کرده است.

به علاوه، عکاسی تبلیغاتی از لحاظ هنری نیز یک فرصت برای بروز و پیشرفت برای عکاسان فراهم می‌کند. علاوه بر تکنیک‌های عکاسی معمولی، عکاسی تبلیغاتی از عناصری مانند نورپردازی، ترکیب‌بندی خلاقانه، و استفاده از پس‌زمینه‌های مناسب برای تبلیغات، استفاده می‌کند که به عکاسان این امکان را می‌دهد که خلاقیت خود را به نمایش بگذارند و تصاویری منحصر به فرد و جذاب ایجاد کنند. به این ترتیب، این رشته همچنین به عنوان یک زمینه هنری مهم و پرفراز و نشیب برای علاقه‌مندان به عکاسی و هنر در نظر گرفته می‌شود.

در جدول زیر می‌توانید 5 دلیل برای ورود به رشته عکاسی تبلیغاتی را مشاهده کنید

شرایط پذیرش رشته عکاسی در هنرستان، فنی حرفه‌ای و کاردانش

هنرستان و فنی حرفه‌ای دارای شرایطی یکسان برای پذیرش دانش آموزان هستند، اما کار دانش شرایطی متفاوت دارد. در جدول زیر به مقایسه آنها خواهیم پرداخت.

شرایط ورود به دانشگاه در رشته عکاسی

دانش آموزانی که در مقطع متوسطه دوم در رشته عکاسی تحصیل می‌کنند یا دانش آموزان رشته‌های نظری که علاقه مند به ادامه تحصیل در این رشته برای مقطع دانشگاهی هستند. می‌توانند به دو شیوه زیر اقدام کنند:

1. خواندن رشته سینما در هنرستان و شرکت در کنکور فنی حرفه‌ای. (دانش آموزان غیر رشته‌های نظری)
2. خواندن رشته‌های نظری و شرکت در کنکور هنر. (دانش آموزان رشته‌های نظری)

تمام دانش آموزان می‌توانند علاوه بر کنکور اصلی، در کنکور هنر نیز شرکت کنند. عکاسی مربوط به زیر گروه 1 کنکور هنر است که باید با توجه به ضریب‌هایی که در جدول زیر مشاهده می‌کنید برای قبولی در آن برنامه ریزی کنید.

آزمون عملی رشته عکاسی به چه شکل است؟

برای تحصیل کردن رشته عکاسی در دانشگاه‌های سراسری، علاوه بر آزمون کتبی کنکور سازمان سنجش، باید کنکور عملی نیز بدهید. تاریخ ثبت‌نام کنکور عملی معمولا مرداد ماه است، قابل ذکر است که این آزمون فقط در شهر تهران برگزار می‌شود.

ضمنا برای ثبت‌نام در این آزمون باید هزینه جداگانه پرداخت کنید. مجموع نمرات عملی و کنکور شما تعیین کننده پذیرش یا عدم پذیرش شما در دانشگاه سراسری هنر است. نمره آزمون عملی برای پذیرش شما با ضریب 4 محاسبه می‌گردد. در بخش بعدی مواردی را که باید در این آزمون رعایت کنید ذکر کرده‌ایم

منابع و وسایل لازم برای شرکت در آزمون عملی عکاسی

 تا به الان منبع مشخصی برای این آزمون معرفی نشده است. اما بنابر اطلاعاتی که از آزمون دهندگان داریم، بیشتر سوالات از کتاب‌های شناخته شده حوزه عکاسی طرح می‌گردد که، این کتاب‌ها را تمام دانشجویان این حوزه می‌شناسند.

توجه کنید که برای پذیرش با نمره خوب و جلب نظر هیئت داوران شما باید یک مجموعه عکس به همراه توانایی اثبات مهارت‌های زیر را داشته باشید. این موارد به شرح زیر است:

1. تحلیل فنی و نظری عکس
2. آشنایی با مسائل و مقتضیات عکاسی هنری
3. آشنایی با انواع عکاسی
4. آشنایی با اجزای دوربین و انواع لنزها
5. آشنایی و اطلاعات درباره هنرمندان بزرگ

برای شرکت در آزمون عملی عکاسی باید حواستان باشد که تجهیزات لازم را برای خودتان ببرید در غیر اینصورت ممکن است کل آزمون شما به سال آینده موکول شود. این وسایل به شرح زیر است:

آیا بدون کنکور می‌توانم در رشته عکاسی تحصیل کنم؟

بله شما می‌توانید بدون کنکور نیز در دانشگاه‌های آزاد، علمی کاربردی، غیر انتفاعی و سراسری شرکت کنید. این دانشگاه‌ها هر ساله در دو نوبت اقدام به پذیرش دانشجویان در رشته عکاسی می‌کنند.

زمان پذیرش دانشجویان بدون کنکور در ماه‌های مهر و بهمن است. کلیه داوطلبان باید در مهلت مقرر شده، ثبت‌نام خود را در رشته عکاسی بدون کنکور در گروه هنر انجام دهند، در غیر اینصورت باید منتظر نوبت بعدی ثبت‌نام باشند.

 برای تحصیل در رشته عکاسی نیاز به چه تجهیزاتی دارید؟

رشته عکاسی جزو رشته‌های عملی است، در نتیجه همانطور که اشاره کردیم نیاز به تجهیزات گران قیمت دارد. مهم‌ترین چیزهایی که شما برای شروع این رشته نیاز خواهید داشت موارد زیر است:

دوربین عکاسی

قطعا اولین و مهم‌ترین وسیله‌ای که شما برای یادگرفتن این رشته نیاز دارید، دوربین عکاسی است. برای انتخاب دوربین مناسب خودتان با افراد متخصص و سایت‌های مطمئن مشورت نمایید.

ده‌ها کمپانی در سرتاسر دنیا دوربین عکاسی تولید می‌کنند، اما معروف‌ترین آن‌ها که در بازار ایران فعالیت می‌کنند، برندهای: سونی، کانن، نیکون و فوجی هستند.

شما بنابر بودجه و هدفی که از عکاسی دارید می‌توانید یکی از برندها را انتخاب کنید. اما اگر نیاز به شناخت و مطالعه بیشتر در زمینه دوربین‌ها دارید می‌توانید مقاله زیر را مطالعه نمایید.

بیشتر بخوانید: انواع دوربین عکاسی؛ آشنایی با انواع و کارکرد دوربین‌های عکاسی 📸

لنز دوربین

لنز همیشه همراه با دوربین است و این دو، تجهیزات جدانشدنی از یکدیگر هستند. لنز را می‌توانید بصورت جداگانه تهیه کنید. اگر شناخت کافی از آنها ندارید پیشنهاد می‌کنیم مقاله زیر را مطالعه نمایید.

بیشتر بخوانید: انواع لنز در عکاسی؛ دسته‌بندی و مشخصات انواع لنزها عکاسی

سه پایه

سه پایه کاربردی‌ترین اختراع دنیای عکاسی است. تقریبا در دنیا نمی‌توان عکاسی را دید که سه پایه نداشته باشد یا با آن آشنا نباشد. اگر در خرید سه پایه دقت نمایید سالهای سال بدون خرابی برایتان کار خواهد کرد. پیشنهاد ما تهیه سه پایه‌های کربنی و آلومینیومی است، چراکه علاوه بر کیفیت بالایی که دارند، سبک و قابل حمل نیز هستند.

جمع بندی

اگر هدفتان تحصیل در رشته عکاسی است، فارغ از نکاتی که در بالا ذکر کردیم، باید تجربه و مهارت کسب کنید. متاسفانه در فضای هنرستان و دانشگاه فقط بحث‌های تئوری و منسوخ شده این رشته مدرن را به شما آموزش می‌دهند. این رشته مدام درحال به روز شدن و درحال کشف تکنیک و ترفندهای جدید است، شما می‌توانید با کمک یوتیوب و ورکشاپ‌هایی که توسط اساتید برگزار می‌شود دانش خود را به روز نگهدارید یا اصلا از اول عکاسی را مدرن بیاموزید. برای کسب اطلاعات بیشتر درباره دوره‌های بابافت به بابافت لرن مراجعه کنید.