اهمیت نور در عکاسی؛ آشنایی با انواع تاثیر نورپردازی در عکاسی

جهان بدون نور را می‌توانید تصور کنید؟ نه نور خورشید است نه ماه، قطعا در صورت نبود نور چیزی را نمی‌توانیم ببینیم، چراکه توانایی دیدن به بازتاب نور از شی به چشمان ما است. با توجه به این نکته میزان اهمیت نور در عکاسی بر همه ما روشن شد. اگر نوری نباشد، عکسی هم در کار نیست. به همین میزان، مقدار کیفیت نور به کیفیت عکس اثرگذار است. اگر به عکاسی و دنیای نور علاقه دارید، مقاله درستی را انتخاب کرده‌اید، تا انتهای مقاله همراه ما باشید.

اهمیت نور در عکاسی

اگر بخواهیم عوامل تاثیرگذار در خوب شدن یک عکس را نام ببریم، لیست بلندی خواهیم داشت، اما در این بین هیچ کدام مهم‌تر از نور نیستند. کیفیت و میزان نور، بر همه چیز در عکاسی تاثیرگذار است از جمله شخصیت، رنگ، بافت، احساس و داستان.

با توجه به این میزان اهمیت نور در عکاسی لازم است که کلمه عکاسی (photography) را بررسی کنیم.

تعریف دقیق عکاسی: هنر یا فرآیند تولید تصاویر با عمل انرژی تابشی نور به روی سطح حساس. شاید درک این تعریف سخت باشد، اما این تعریف دقیق‌ترین تعریف از عکاسی در دنیا است.

جالب است بدانید که کلمه (photography) از ترکیب دوکلمه یونانی (photos) به معنای نور و (graphie) به معنای نقاشی گرفته شده است، این دو در کنار یکدیگر معنای نقاشی با نور معنی می‌دهند. پس نور با ذات عکاسی گره خورده است.

چه در عکاسی مبتدی باشید چه حرفه‌ای، همواره باید از انواع ابزارهای نورپردازی استفاده کنید و این خود نشان دهنده اهمیت نور در عکاسی است. نکته مهم در عکاسی این است که پس از انتخاب نورپردازی مناسب شما شروع به چیدمان و تنظیمات دوربین می‌کنید.

هیچ نوری در جهان برای عکاسی کامل نیست، همه منابع نور دارای ضعف هستند. در این مقاله شما شروع به یادگیری میزان اهمیت منابع نور طبیعی و مصنوعی و اینکه چگونه از هر منبع نور به بهترین نحو استفاده کنید خواهید کرد

درحالی‌که بیشتر عکاسان حرفه‌ای عکس‌هایشان را در استودیوهای مجهز گرفته‌اند، ممکن است شما فقط به نور طبیعی دسترسی داشته باشید، این اتفاق به معنی عدم توانایی شما در ثبت تصویری خوب نیست. به شما کمک خواهیم کرد تا نور مناسب در عکستان داشته باشید.

نور در عکاسی به چه معناست؟

مهم‌ترین عنصر در ترکیب بندی شما نور عکستان است. نور در عکاسی به ارتباط منبع نور (طبیعی/ مصنوعی) و موقعیت قرارگیری آن، نسبت به سوژه اشاره دارد (چراکه بازتاب نور از سوژه به سنسور باعث ثبت تصویر می‌گردد).

بیشتر بخوانید: نورپردازی در عکاسی غذا؛ از شناخت نور تا بررسی تجهیزات نور

موقعیت و کیفیت منبع نور در تمام تنظیمات شما اثر گذار است، از وضوح گرفته تا احساسات تصویر وابستگی مستقیم با نور دارد. کدام بخش تصویر تاریکتر است، کدام بخش نور بیشتر می‌گیرد،… در اینصورت شما عکاس ماهرتری خواهید شد، زیرا تسلط کامل به کنترل منبع نور خواهید داشت.

دقت کنید که انتهاب نوع نور بطور کامل به ویژگی‌های سوژه شما بستگی دارد. برای مثال: نور هارد مناسب سوژه‌هایی است که کاملا مسطح نیستند مانند موج‌های ساحل، اما نور نرم همواره برای سوژه‌های مسطح است. درک نحوه استفاده درست از نور طظبیعی و مصنوعی در هر شرایطی گام بزرگی در مسیربهبود و تولید بهترین تصاویر ممکن است.

نکات مهم در نورپردازی عکاسی

1. جهت نور: جهت تابش نور (از بالا، پایین، کنار، پشت و جلو) بر روی سایه‌ها، حجم و بافت سوژه تأثیر می‌گذارد. نور جانبی باعث تأکید بر بافت‌ها می‌شود، در حالی که نور از روبه‌رو باعث کاهش سایه‌ها می‌شود.
2. شدت نور: نور قوی سایه‌های تند ایجاد می‌کند، در حالی که نور نرم و پخش‌شده، سایه‌ها را ملایم می‌کند. استفاده از دیفیوزر یا سطوح بازتابنده می‌تواند شدت نور را کنترل کند.
3. رنگ نور: دمای رنگ نور (کلوین) می‌تواند حس و حال عکس را تغییر دهد. نور گرم (مثل غروب) حس صمیمیت و نور سرد (مثل مهتاب) حس آرامش یا سردی را منتقل می‌کند.
4. منبع نور: استفاده از نور طبیعی یا مصنوعی بستگی به سبک عکاسی دارد. نور طبیعی برای عکاسی پرتره یا طبیعت مناسب است، در حالی که نور مصنوعی کنترل بیشتری در استودیو فراهم می‌کند.
5. سایه‌ها و هایلایت‌ها: تنظیم میزان نوردهی برای جلوگیری از سایه‌های بیش‌ازحد تاریک یا هایلایت‌های بیش‌ازحد روشن ضروری است. استفاده از رفلکتور یا فیلتر ND به کنترل بهتر نور کمک می‌کند.

انواع مختلف نورپردازی

دو نوع اصلی نور طبیعی و مصنوعی وجود دارد:

• نور طبیعی هر چیزی است که بدون دخالت انسان وجود دارد، بنابراین می تواند نور مستقیم خورشید در یک روز روشن، نور منتشر شده توسط ابر در روز ابری یا حتی نور ماه در شب باشد.

• از طرفی دیگر، نور مصنوعی قابلیت جابه‌جا شدن دارد و متناسب با شرایط شما قابل تنظیم است. قرار دادن نور مصنوعی متناسب با سوژه آسان تر از نور طبیعی است. هر دو نور (مصنوعی و طبیعی) را می‌توان برای ایجاد هر خلاقیتی در نورپردازی دستکاری کرد، به شرطی که بدانید چگونه از آنها استفاده کنید. 

انواع فرعی نورپردازی در عکاسی

نورپردازی از پشت (Backlighting):
در این روش، منبع نور در پشت سوژه قرار می‌گیرد و باعث ایجاد افکت سیلوئت یا هاله‌ی نوری در اطراف سوژه می‌شود. این تکنیک برای عکاسی از سوژه‌های شفاف، مانند لیوان‌های شیشه‌ای، و همچنین در عکاسی پرتره برای ایجاد جلوه‌ی دراماتیک استفاده می‌شود.

نورپردازی جانبی (Side Lighting):
نوری که از کنار به سوژه می‌تابد و باعث تأکید بر بافت و حجم می‌شود. این روش در عکاسی پرتره برای ایجاد احساس عمق و در عکاسی اشیا برای برجسته کردن جزئیات استفاده می‌شود. درام و حس رازآلودی را به تصویر اضافه می‌کند.

نورپردازی رمبراند (Rembrandt Lighting):
نوعی نورپردازی پرتره است که در آن یک مثلث نور روی گونه‌ی سمت سایه‌ی صورت تشکیل می‌شود. این تکنیک در نقاشی‌های رمبراند دیده می‌شود و برای پرتره‌های دراماتیک و حرفه‌ای به کار می‌رود.

نورپردازی پروانه‌ای (Butterfly Lighting):
نوری که مستقیماً از بالا و روبه‌روی صورت تابیده می‌شود و یک سایه‌ی پروانه‌ای شکل زیر بینی ایجاد می‌کند. این تکنیک برای عکاسی زیبایی و مد محبوب است زیرا خطوط چهره را مشخص و پوست را صاف‌تر نشان می‌دهد.

نورپردازی حلقه‌ای (Loop Lighting):
در این تکنیک، نور از زاویه‌ی ۳۰ تا ۴۵ درجه به صورت تابیده می‌شود و سایه‌ای کوچک در کنار بینی ایجاد می‌کند. این نوع نورپردازی برای پرتره‌های طبیعی و متعادل بسیار مناسب است.

نورپردازی اسپلش (Split Lighting):
در این روش، یک طرف صورت کاملاً روشن و طرف دیگر کاملاً در سایه قرار می‌گیرد. این سبک برای ایجاد حس قدرت، درام و تضاد شدید در عکاسی پرتره استفاده می‌شود.

انواع مختلف نور در عکاسی

برای درک میزان اهمیت نور در عکاسی باید انواع نورپردازی را بشناسید، انواع مختلفی از نورها در عکاسی وجود دارد و هر کدام حالتی متفاوت ایجاد می کنند. در این بخش برخی از رایج ترین انواع نور و نحوه استفاده از آنها را برایتان گردآوری کرده‌ایم. راهنمای انتخاب نور در: نور در عکاسی محصول.

نور طبیعی

اگر می خواهید از نور طبیعی در عکاسی خود استفاده کنید، مهم است که زاویه تابش خورشید و تاثیر آن بر ترکیب بندی را درک کنید. به عنوان مثال، در بخشی از ساعات روز، خورشید مستقیماً بالای سر است، بنابراین سوژه شما از بالا روشن می شود. یک روز آفتابی بدون ابر منجر به ایجاد سایه‌های شدیدتر می‌گردد، در حالی که اگر آسمان پر از ابر باشد، ابر نور خورشید را پخش می‌کند تا کنتراست تصویر بیش از حد زیاد نشود. 

بیشتر بخوانید: مثلث نوردهی چیست؟ مثال کاربردی از نور و عکاسی

برای نور ملایم طبیعی خورشید، شاید بخواهید از نزدیک‌ترین ساعت به طلوع و غروب خورشید (ساعت طلایی عکاسی) استفاده کنید، زمانی که خورشید از پهلو (بر خلاف زاویه مستقیم از بالای سوژه شما تابانده می‌شود) می‌تابد، بهترین زمان برای هر نوع عکاسی است، عکاسان منظره عاشق ساعت طلایی در عکاسی هستند.

نور تخت (نور از جلو)

نور تخت زمانی است که منبع نور مستقیماً در مقابل سوژه شما قرار گیرد. از آنجایی که نور در زاویه‌های اطراف نیست، می تواند منجر به ایجاد تعداد محدودی سایه شود. بوسیله نور تخت، روشنایی به‌طور یکنواخت در سراسر عکس پخش می‌شود، بدون اینکه هیچ بخشی در تصویر بیشتر یا کمتر از بقیه در معرض نور قرار گیرد. 

نورپردازی به این شیوه می‌تواند برای سبک پرتره جذاب باشد. با این حال، اگر سعی می‌کنید پرتره‌ای ثبت کنید که جزئیات زیادی را نشان می‌دهد، باید دقت کنید که نورپردازی تخت، جزئیات مورد نیاز شما برای زنده کردن احساسات سوژه را دارا نمی‌باشد. 

یکی دیگر از مزایای استفاده از نورپردازی تخت این است که اغلب به شیوه متقارن عکاسی خواهید کرد، زیرا فقدان سایه‌ها به متقارن شدن هر دو طرف تصویر کمک می‌کند. 

نور پس زمینه (بک لایت)

نور پس‌زمینه، زمانی است که منبع نور پشت سوژه به نحوی که، سوژه بین منبع نور و دوربین شما قرار گرفته باشد. این شیوه می‌تواند فرصتی عالی برای بازی با سایه ها در عکاسی باشد. نقطه ضعف احتمالی عکس‌های دارای نور پس‌زمینه این است که رنگ سفید از بین می‌رود و در نتیجه آن جزئیات سوژه شما از بین می‌رود (به این شیوه عکاسی، عکاسی سیلوئت می‌گویند). اما اگر می‌خواهید جزئیاتی را در سوژه خود ببینید، باید از رفلکتورها استفاده کنید تا مقداری از نور را به جلوی سوژه بازتاب دهید.

شما می‌توانید بوسیله سایه ساز ها، نور را مدیریت کرده و سایه های زیبایی ایجاد کنید، برای اطلاعات بیشتر بر شکل دهنده نور چیست؟ را مطالعه کنید.

 نور نرم

نور نرم زمانی رخ است که نور پراکنده باشد، به طوری که تأثیر آن گسترده‌تر از منبع مستقیم نور است (سافت باکس‌ها این کار را برای شما می‌کنند). با استفاده از نور نرم، در تصویر سایه‌ نرم‌تر و کنتراست کمتری بین تاریکی و روشنایی خواهید داشت. 

اگر در استودیوی عکاسی کار می‌کنید، می‌توانید از یک سافت باکس به روی منبع نور خود استفاده کنید. اگر در خارج از خانه (فضای باز) عکاسی می‌کنید، نور ملایم به طور طبیعی در یک روز ابری رخ می‌دهد، زیرا ابرهای آسمان نور مستقیم خورشید را پخش می کنند و نقش همان سافت باکس را دارند، اما اگر اینطور نبود باید از دیفیوزرها برای نرم کردن نور شدید خورشید استفاده کنید.

نور هارد

برعکس نور نرم، نور سخت زمانی است که منبع نور شما مستقیماً به سمت سوژه تابانده شود. این نور باعث ایجاد کنتراست شدید شده و اغلب در آفتاب ظهر ایجاد می‌شود که نور مستقیم است. شما همچنین می توانید این نوع نور را در استودیو با استفاده از منبع نوری که پخش نمی‌شود (بدون سافت باکس) ایجاد کنید.

ریم لایت

نور حاشیه‌ای یا ریم لایت را می‌توان با استفاده از نور بک لایت ایجاد کرد، برای این کار باید نور در پشت یا بالای سوژه در زاویه‌های کنج قرار گیرد. نور به گونه ای به سوژه شما برخورد می‌کند که، نسبت به جهتی که نور شما از آن تابنده می‌شود، یک خط ظریف در اطراف سوژه ایجاد می‌کند. این تکنیک برای جداکردن سوژه از پس‌زمینه مفید است.

بیشتر بخوانید: آیا می‌دانید لانگ اکسپوژر چیست؟

منبع نور خود را در بالا و پشت سوژه در هر زاویه‌ای که می‌خواهید قرار دهید تا لبه نور در سوژه ظاهر شود. برای ایجاد ریم لایت به نور هارد نیاز دارید.

نورپردازی حلقه ای

نورپردازی حلقه‌ای تکنیک خاصی است که برای پرتره استفاده می‌شود. این نام به یک “حلقه” سایه که بینی روی گونه می‌اندازد اشاره دارد.

نورپردازی حلقه‌ای به شدت جذاب است. نور خود را کمی بالاتر از سوژه و با زاویه 45 درجه قرار دهید. می‌توانید با حرکت دادن نور به سمت بالا و پایین، یک حلقه مدنظر را به وجود آورید و همچنین می‌توانید شدت سایه را با نزدیکتر یا دورتر کردن منبع نور از سوژه تنظیم کنید.

نورپردازی پروانه ای

مانند نورپردازی حلقه‌ای، نورپردازی پروانه‌ای بر اساس نوع خاصی از سایه که روی سوژه شما ایجاد می‌شود نامگذاری شده است. نور خود را در جلو و از جهت بالا سوژه بتابانید تا سایه‌ای به شکل پروانه در زیر صورت سوژه ایجاد شود.

هنگامی که نور با زاویه 90 درجه به سوژه شما برخورد می‌کند، سوژه شما به دو بخش تقسیم می‌شود. این منجر به ایجاد یک خط مستقیم در مرکز سوژه شما می‌شود که یک طرف آن کاملاً روشن و طرف دیگر کاملاً در سایه است. این یک گزینه عالی برای یک پرتره با حس دراماتیک است، به خصوص اگر از نور هارد به جای نور نرم استفاده کنید. 

نورپردازی رامبراند 

این سبک نورپردازی بخاطر استفاده از شیوه‌ای منحصر به فرد توسط رامبراند در نقاشی‌های پرتره‌اش نامگذاری شده. این یک نوع نورپردازی جانبی است، شبیه به نورپردازی تقسیم شده، با این تفاوت که ضلع سوژه در سایه است و دارای مثلث نور است. این می تواند در سه بعدی جلوه دادن یک تصویر دو بعدی بسیار موثر باشد. 

انتخاب بهترین نور برای عکس های خود 

هیچ کدام از روش‌های نورپردازی‌ در همه چیدمان‌ها عالی نخواهد بود، همین نکته نشانگر اهمیت نور در عکاسی است چراکه باید به شیوه‌های مختلف نورپردازی تسلط داشته باشید.. به عنوان مثال، اگر در حال عکاسی از کهکشان راه شیری هستید، برخلاف عکاسی پرتره که در استودیوی عکاسی خود دست‌تان باز است، به تنظیمات نوردهی بسیار متفاوتی نیاز خواهید داشت. همانطور که عکاسی را تمرین می‌کنید و در تشخیص اینکه کدام نوع نور برای چه موقعیت‌هایی بهترین هستند، مهارت بیشتری پیدا می‌کنید و می‌توانید به سرعت تعیین کنید که از چه نوری بر اساس سوژه استفاده کنید. 

بیشتر بخوانید: تجهیزات نور در عکاسی؛ از سیر تا پیاز فلاش و پروژکتور و سافت باکس!

نورپردازی عکاسی داخل استودیو 

در حالی که انواع مختلفی از نور مصنوعی وجود دارد که می‌توانید برای استودیوی خود خریداری کنید، نور طبیعی همیشه گزینه‌ای عالی برای عکاسی پرتره است، حتی زمانی که در حال عکاسی در داخل استودیو هستید. سوژه خود را نزدیک پنجره قرار دهید و ببینید که چگونه رنگ نور در طول روز تغییر می‌کند و جلوه عکس شما را تغییر می‌دهد.

اگر در داخل خانه از نور طبیعی استفاده می‌کنید، حتما چراغ‌های داخل خانه را خاموش کنید، زیرا ممکن است دو رنگ متفاوت داشته باشید و چراغ‌ها می‌توانند رنگ ناهماهنگی ایجاد کنند. از یک بک لایت یا لایت باکس با رنگ روشن استفاده کنید تا نور از آن منعکس شود و ترکیب کلی را روشن کند. 

جمع بندی

با مطالعه این مقاله و پی بردن به اهمیت نور در عکاسی به جرئت می‌توان گفت که شما نسبت به رقبایتان یک پله بالاتر هستید. اما دانش نور در عکاسی با خواندن یک مقاله حاصل نمی‌شود، شما برای درک بیشتر نور باید علاوه بر مطالعه مستمر، سالها تجربه کسب کنید تا بتوانید ادعا کنید که به این حوزه گسترده عکاسی تسلط کامل دارید.

منبع: +

[ux_custom_products cat=”لوازم-عکاسی” products=”” columns=”4″ ]

سوالات متداول